Avonturen Doolhof
Het sleutelgat is de in- en uitgang
Het sleutelgat is de in- en uitgang
Locatie Reizenrijk
Type Doolhof
Ontwerp Henny Knoet
Bouwer Efteling en Joop van den Heuvel BV
Geopend 13 april 1995
Gesloten 5 sept 2021
Opgevolgd door Archipel
Attracties

De Avonturen Doolhof of Kinder Avonturendoolhof was een doolhof in het Reizenrijk, geopend in 1995. Hij werd ontworpen door Henny Knoet.

De attractie was op 5 september 2021 voor het laatst geopend. Hij is vervangen door een waterspeelplaats genaamd Archipel.

Omschrijving

De doolhof was opgetrokken uit dichte coniferenhagen versterkt met blankhouten palen van ongeveer anderhalve meter hoog. In die zin was het met recht een kinderdoolhoof, aangezien de meeste volwassenen over de heggen heen kunnen kijken. Anders dan veel andere doolhoven was er geen specifiek doel of een andere uitgang die te vinden moet zijn: de doolhof had één in- en uitgang, vormgegeven als een metalen sleutelgat met erboven de naam van de attractie en een ontdekkingsreizigersfiguur met telescoop en kompas. Alleen kinderen konden comfortabel door het sleutelgat kruipen. Ernaast stond een opgeblazen perkamentrol met een toelichting:

Perkamentrol met uitleg

Avonturen Doolhof

Een spannend en mysterieus doolhof vol verhalen
Waar dappere kinderen kunnen dwalen
Waar ze elementen als water en wind kunnen trotseren
Om met grote trots terug te kunnen keren

En dezelfde tekst in het Engels, Duits en Frans en twee pictogrammen: je kunt nat worden en kinderen onder de 1 meter 20 alleen onder begeleiding.

In de doolhof

Plattegrond van de doolhof

Er was dan wel geen specifiek doel in de doolhof, men kon wel onderweg een eclectische verzameling aan objecten tegenkomen waarin een onderlinge relatie noch veel stilistische eenheid te bespeuren was:

Voorin

  • Tussen de bamboe trof je over een waterplas een bamboebrug zonder bedriegertjes maar met grote mysterieuze luchtbubbels in het water;
  • Een koperkleurige als telescoop vormgegeven caleidoscoop;
  • Een bamboehutje met rieten dak dat qua vormgeving leek te verwijzen naar de naastgelegen Monsieur Cannibale;
  • Een klein uitzichtpunt met een achterwand van ruwe stenen, te bereiken via stenen trappen.

Centraal

Springend water
  • Een touwbrug met springend water. Kinderen probeerden de overkant te bereiken zonder nat te worden, waarbij het water in stralen van de ene kant van de brug naar de andere kant sprong. Het meest populaire onderdeel van de Avonturen Doolhof.
  • Een zwartgelakte houten brug met gaten in de beplanking, waar onder hoge druk lucht uit werd geblazen als je eroverheen loopt;
  • Een zwierig draadmetalen groen-met-gouden poortje met als oogbollen beschilderde bolornamenten. Met een draaideur die afwisselend elke paar seconden op slot zat dan wel open was;
  • Een witte drinkfontein in een basement van een zuil waar het geluid van een vallende druppel uitkwam en die hoog kon opspuiten als je op het basement duwt;
  • Een grote witte putachtige cirkel met in verf aangebracht stenenpatroon op de zijkant en betimmering van houden planken bovenop.

Achterin

Skateboardromein
  • Een ruïneus standbeeld van wat een Romein met een skateboard lijkt te zijn geweest, op zijn sokkel aan weerszijde een leeuwenkop en een zittende kikker. In de leeuwenkoppen zat een speaker die, als de bijbehorende sensor geactiveerd werd, een kikkergeluid of een holle lach uitstootte;
  • Een ruïne van een natuurstenen kerker, met een gespijld raam waarvan de spijlen van rubber zijn, erboven een reliëf van een trieste zeerover en een metalen bol die met een ketting aan de muur bevestigd was. Boven de achterzijde van het raam stond:

Eens was dit de kerker waar de beruchte
Zeerover Raackelbeyn gevangen zat.
Toch wist hij te ontsnappen!
Niemand begreep hoe dat kon...
Jij wel?

Ouders

Vanaf het wandelpad heb je een goed overzicht

Zoals de toelichting bij de ingang al aangaf konden ouders opteren om met hun kind mee te gaan. Het wandelpad voor de ingang neemt aan de linkerkant echter een helling om de spoorlijn te kruisen. Vanaf deze helling had je een perfect uitzicht over heel de doolhof, de dolende kinderen en de bedrieglijkheid van het springende water.

De attractie was niet voorzien van verlichting en sloot daarom na zonsondergang. De aansturing gebeurde vanuit het controlehokje van Monsieur Cannibale, waar ieder effect individueel in- en uitgeschakeld kon worden.

Geschiedenis

Ontwikkeling en bouw

Bouwbord bij de Doolhof in 1994

De plannen voor een doolhof bestonden al veel langer: in de jaren 60 werden diverse plannen ontwikkeld voor de Speelweide onder de noemer A-veld, waarbij onder de diverse voorgestelde attracties ook een doolhof was. Het was echter pas in 1994 dat men, vlakbij de geprojecteerde locatie van het A-veld, de aanleg begon van de Avonturen Doolhof op een oppervlakte van 600 vierkante meter naast de attractie Monsieur Cannibale. Voor het ontwerp was Henny Knoet verantwoordelijk, die ook naastgelegen Monsieur Cannibale had getekend en tevens op een steenworp afstand de Kleuterhof die tegelijk met de doolhof officieel geopend werd aan het begin van seizoen 1995.

Knoet koos voor deze attractie een ingetogener kleurenpalet waarin het groen van de hagen domineert. Het meest zichtbare deel, de sleutelgatentree met ontdekkingsreiziger erboven, werd gemodelleerd door Joop van den Heuvel en vervaardigd door Ascom Polyester. Dit was bij de opening nog niet aanwezig, en er stond toen een frame in sleutelgatvorm met het opschrift “Kinder-doolhof. Bijzonder geschikt voor kinderen tot 8 jaar.”

In de Wonder! van 1995 wordt de nieuwe attractie aangekondigd, waarbij de verschillende belevenissen binnen de doolhof worden opgesomd. Een element dat daar genoemd wordt is "een Japanse klok die op water loopt", vermoedelijk een stuk bamboe dat omklapt als het volloopt met water. Het is onbekend of deze is uitgevoerd.

Latere aanpassingen

Een aantal van de meest kwetsbare heggendelen werd in augustus 2010 vervangen door rechtopstaande blankhouten palen.

In 2017 werd het perkament vervangen. Daarvoor stond er het volgende te lezen:

Ingang & uitgang
Avonturen Doolhof

Een spannende en mysterieuze
zoektocht voor kinderen tot
een lengte van 1.50 meter.

Dappere ouders, wacht hier op uw kind.
Het zal u later trots verhalen
hoe het elementen als water en wind
na avontuurlijk dolen en dwalen,
heeft weten te trotseren.
Om daarna monter en "droog"
hier bij u weder te keren.

Ouders mogen hier stil blijven staan
of met hun kinderen dit avontuur in gaan.

Lengterestrictie

Entreepoort later in het seizoen 1995, met controlerend personeelslid

In het openingsjaar van de attractie stond een personeelslid in de doolhof om de orde te houden en om meteen te kunnen ingrijpen bij eventuele ongevallen of zoekgeraakte peuters door het hof te leiden. Er werd in dat jaar geconstateerd dat er teveel oudere jeugd in de doolhof kwam en een jaar later, in 1996, werd besloten een lengterestrictie van 1,50 meter te laten gelden, waarop actief gecontroleerd werd door een personeelslid wat voor de entree stond. Echter, nu enkel kleinere kinderen (en per kind één begeleider) naar binnen mochten, kwam het regelmatig tot een woordenwisseling met bezoekers die geweerd werden. De Efteling heeft een jaar later toch weer afgezien van het controle-beleid en sindsdien konden gasten van iedere lengte de hof weer bezoeken, alhoewel de lage sleutelgatingang het betreden door volwassenen wel ontmoedigde.

Per 2017 werd er een pictogram bij de ingang geplaatst dat ouderlijke begeleiding juist adviseerde voor kinderen onder de 1,20 meter. In de Efteling-app en op de website werd vermeld dat de attractie alleen toegankelijk was voor kinderen onder de 1,50 meter.

Sluiting

Sloop vanuit de Pagode gezien, september 2021
Het bamboe huisje uit de doolhof werd opgenomen in Archipel

Op 24 juni 2021 maakte de Efteling bekend dat de Avonturen Doolhof gesloten zou worden. De sluiting hing al een tijd in de lucht. In de jaren ervoor was de onderhoudstoestand karig te noemen. Bij de opening van speeltuin Nest! enkele weken daarvoor bleken hierin al twee attributen gebruikt te zijn die daarvoor uit de doolhof verwijderd waren: de telescoop/caleidoscoop en perkamentrol bij de ingang.

De aanleiding voor de sluiting is een herthematisering samen met Monsieur Cannibale in het thema van Sindbad de Zeeman. Samen met Vogel Rok wordt het daarmee een samenhangend themagebied, waarmee de aanloop tot het toekomstige uitbreidingsgebied Strookrijk verbeterd wordt. De vervanger heet Archipel en is een speelplaats met veel water. Deze opende op 1 februari 2022.

Twee overblijfsels van het Avonturen Doolhof werden overgenomen in Archipel. In de attractie staat nog altijd hetzelfde bamboe-hutje, wel voorzien van een meer bij Archipel passend gelaagd rietdak. Het is te herkennen als het enige huisje dat niet op palen staat. Daarnaast is in het struikgewas links achterin de technische ruimte gehandhaafd, met de themamuur die al stamt van de tijd dat die voor de Doolhof werkte.

De sleutelgatpoort van de doolhof dook in 2023 op in de tuin van Villa Pardoes.