Het IJspaleis (vroeger ook wel IJs Pretpaleis of zelfs IJs Pret Paleis) was een attractie en horecavoorziening tijdens de Winter Efteling, van af de eerste winteropenstelling in 1999-2000 tot en met 2019-2020. In een tent op de Speelweide in Reizenrijk bevond zich een kunstijsbaan met schaatsverhuur, horeca met groot terras, een verlichte dansvloer en een glijhelling.
Inhoud
Geschiedenis
Het eerste IJspaleis
Sinds het begin van de Winter Efteling zijn er verschillende en in de loop der tijd steeds groter wordende tentvarianten van de schaatsbaan te vinden op de Speelweide. De naamgeving van de schaatstent was niet altijd even consequent. Op de plattegrond heet het geheel al sinds 1999 steeds "IJspaleis", maar op de bebording in het park werd het tot 2009 "IJs Pret Paleis" of "IJs Pretpaleis" genoemd.
Tijdens de eerste Winter Efteling-edities konden schaatsen gehuurd worden bij de Garderobe (nu EHBO-post Marerijk), later kon dat in een blokhut naast de ijsbaan zelf.
Horeca maakte al vanaf de eerste versie van de schaatstent deel uit van het aanbod. Zo was er in de tent voorzien in een op een verhoging gelegen terras met daarbij een blokhut waar men versnaperingen verkocht. Tot 2008 heette dit verkooppunt de Après Skihut en kon het er tegen het einde van de dag wild aan toe gaan; later werd het een wat neutraler verkooppunt, voorzien van aanduiding Winterse Lekkernijen waar diverse dranken en kleine snacks verkocht werden. Van een après-ski- of afgeleide alpinistische drinkgelagsfeer was daarna helemaal geen sprake meer.
- IJsbaan door de jaren heen
De ijsbaan in 2001
De ijsbaan in 2002
IJsbaan in 2008
IJsbaan in het IJspaleis in 2009
Vernieuwingen vanaf 2013-2014
In de Winter Efteling van 2013-2014 werd flink aan het IJspaleis gesleuteld: de schaatsbaan(met een oppervlakte van 384 m²) kreeg nu ook een buitengedeelte, dat verbonden is met de baan binnen. Ook waren vanaf dat seizoen de Tita-springkussens en Game Gallery-spellen uit het voormalige Kinder Winter Wonderland hier te vinden. In de winter 2016-2017 werd de buitenbaan, die eerst gewoon hoekig was, wat organischer gevormd rondom een groepje sparren. Tot deze editie stonden aan weerszijden van de ingang van de tent in witte LED-verlichting uitgevoerde Sprookjesbosbewoners.
Herontwerp 2017-2018
Vanaf 2017-2018 werd de tot dan toe gebruikte vlakke partytent (in verschillende formaten) vervangen door een veel grotere tent met tien punten van 21 meter hoog. Binnen werd het IJspaleis ook geheel heringericht met een groot paleis in het paleis dat tevens een centraal horecapunt vormt.
De parallel aan de Dubbele Laan gelegen tent had in het midden een ingang. Links daarvan was de buitenschaatsbaan, gedecoreerd met kerstbomen. Vanaf de baan was het mogelijk naar binnen te schaatsen.
Bovenaanzicht van de tent in najaar 2017
Ingang tot de tent aan de Dubbele Laan
Het horecakasteel en flink wat sparren
Eenmaal door de ingang viel vooral het paleisdecor op. Recht tegenover de ingang van de tent bevond zich als een ijskasteel vormgegeven horecavoorziening, waarvan de achterwand (een kasteelmuur) zich over bijna de hele lengte van de tent uitstrekte. Belicht in ijzig wit en blauw contrasteerde het gotische bouwsel met torens van 15 meter hoog sterk tegen de met rood en geel uitgelichte tent. Doordat de tent van buiten wit was maar van binnen donker, kon er in het hele IJspaleis goed gewerkt worden met lichteffecten. In het midden was via twee in een carré-vorm geplaatste statietrappen een boventerras achter bogen bereikbaar. Onder dit terras bood een brede boog toegang tot een groot verkooppunt voor broodjes, soep, hamburgers en andere (warme) versnaperingen. Links en rechts voor de kasteelmuur waren ruime terrassen opgezet, omgeven door muurtjes met brandende lantaarns. Overal brandden vlammende verticale terrasverwarmers. De muren van het paleis waren voorzien van ijspegels en decoratie in de vorm van grote sneeuwvlokken.
Dit IJspaleis in het IJspaleis sloot aan bij de thematiek rond Vuurprins Kendrik en Sneeuwprinses Jelka die als een soort gastheer en -vrouw van de Winter Efteling functioneerden. Het paleis is bedacht als hun thuisbasis. Boven de poort tussen de statietrappen hing een wapenschild in rood en lichtblauw als verwijzing naar het paar.
- Horeca & entertainment
Trappen naar het bordes en boventerras en toegang tot de horeca beneden
Bogenrij bij boventerras
Terrassen beneden, langs de paleismuurachterwand
Self-service horeca in de 'horecacatacomben' van het kasteel
Dansvloer voor Kendrik en Jelka
Kendrik en Jelka verwelkomen gasten
Overzicht vanaf het bordes naar de entree
Gotische bogen en sneeuwvlokdecotatie bij de ruime terrassen
Links van het horecakasteel met verkoopcatacomben was de hoofdattractie van het IJspaleis te vinden: de schaatsbaan, met schaatsverhuur Het Koetshuys. De indoor ijsbaan - de 'bevroren paleisvijver' bij het kasteel[1] - had een oppervlakte van 1200 m². Bezoekers konden schaatsen huren of ze zelf meenemen. Er waren ook ouderwetse keukenstoelen beschikbaar voor wie het schaatsen nog niet machtig is, wat op zichzelf weer bijdroeg aan een klassieke ijsbaansfeer. Achter de ijsbaan was ook nog een springkussen te vinden, dat over bleef van de Tita-makeover van het Kinder Winter Wonderland in 2010.
Rechts van het kasteel vonden we een dansvloer voor de act van Kendrik en Jelka, en daarachter een glijbaan waar kinderen in een opblaasband naar beneden konden glijden. Deze was niet meer bedekt met ijs en sneeuw, zoals vroeger wel het geval was; de baan is sinds 2017 een borstelbaan. Er was in deze hoek van de tent ook voorzien in een toiletgroep. De hele tent was gedecoreerd met talloze met kunstsneeuw bespoten sparren en er hingen kroonluchters.
Het nieuwe ontwerp stond onder coördinatie van Stefan Versleeuwen en werd gebouwd door Create! bv uit Beek.[2]
Het park liet weten dat het nieuwe IJspaleis een meerjarig project zou zijn. Het jaar daarop volgden dan ook enkele toevoegingen. Zo werd er extra sfeerverlichting (onder andere het Noorderlicht wordt nagebootst tegen het plafond van het tentzeil), een verbeterde toegang tot de horeca, een nieuwe troon voor Kendrik & Jelka en was er een nieuwe hut (het Koetshuys) voor de verhuur van de schaatsen.
Bijzondere gebeurtenissen
- Op 27 december 2014 zakte na flinke sneeuwval het dak van de tent in. Het IJspaleis sluit derhalve voor herstelwerkzaamheden haar deuren.
- Op 4 oktober 2016 kwam een arbeider om bij een heftruckongeluk tijdens het opbouwen van de tent.
- Op 15 maart 2018 werd tijdens een personeelsfeest in het IJspaleis (dat wat langer bleef staan dit jaar) bekend gemaakt dat het park voor het eerst meer dan 5 miljoen bezoekers had gehad in een jaar.
Einde schaatstenten
Vanwege de maatregelen inzake de COVID-19-pandemie werd het IJspaleis niet opgebouwd voor Winter Efteling 2020-2021. In plaats daarvan werd de Speelweide een verblijfsplaats in de openlucht, waar het risico op virusverspreiding minder is, onder de naam Warme Winter Weide. Ook het jaar daarop was dit niet het geval en ook in Winter Efteling 2022-2023 keerde het paleis niet terug - de schaatsbaan is vanaf dan weer aanwezig, maar nu in de open lucht. De winterse invulling van de Speelweide is tegenwoordig definitief een openlucht-aangelegenheid.
- ↑ Efteling.com: Het Vernieuwde IJspaleis (december 2017)
- ↑ LinkedIn Create! bv, 6 november 2020
| Winter Efteling | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|