Sprookjesboek van de Efteling
Sprookjesboek2009.jpg
Sprookjesboek van de Efteling
Auteur Gerrie van Dongen en Ad Grooten
Illustraties Anton Pieck
Vormgeving Nanja Toebak
Taal Nederlands / Engels / Duits
Genre sprookjesboek
Uitgever Uitgeverij Ploegsma
Uitgavedatum juli 2009
Pagina's 157
Grootte 26,7x20,55x1,9 cm (en 38x29 cm)
Uitvoering gebonden
ISBN 978-90-216-6676-1 (NL-editie)
Prijs € 24,95
Koop bij bol.com
Boeken

Het Sprookjesboek van de Efteling verscheen in 2009 en bevat 34 vertellingen. Het is geschreven door echtpaar Gerrie van Dongen en Ad Grooten en werd geïllustreerd met (archief)tekeningen van Anton Pieck. Het is momenteel hét sprookjesboek dat de Efteling zelf verkoopt.

Sinds november 2010 was het ook verkrijgbaar als luisterboek. Deze versie bevatte 4 cd's waarop de sprookjes zijn ingesproken door Georgina Verbaan en Lisa Wade. Sinds 2011 zijn er tevens een Engelstalige en een Duitstalige editie te koop, respectievelijk genaamd Efteling Book of Fairy Tales en Das Efteling Märchenbuch.

In november van dat jaar verscheen ook een opvolger, Meer Sprookjes van de Efteling met voornamelijk sprookjes die niet in de Efteling te zien zijn. In 2019 kwam een derde deel in de serie uit, En ze leven nog lang en gelukkig, waarin veel van de verhalen uit dit eerste boek in verkorte vorm zijn opgenomen.

Inhoud

Het boek bevat de volgende sprookjes:

Wat er is uitgebeeld in de Efteling is als leidraad gekozen bij de selectie. Alle sprookjes die in het park vertegenwoordigd zijn, staan erin. Als afsluiter is Klaas Vaak toegevoegd, die niet in het attractiepark te vinden is maar natuurlijk wel in Bosrijk, en het bijvoeglijk naamword 'bosrijk' is zelfs verwerkt in de tekst. Voor Klaas Vaak, de Gekroonde Eend en voor het Kabouterdorp werden door de auteurs nieuwe verhalen bedacht; de overige zijn opnieuw opgeschreven maar gebaseerd op het werk van hun voorgangers zoals natuurlijk Grimm en Andersen, en voor de Eftelingser sprookjes Martine Bijl, Bob Venmans en Fabiola.

Er zijn twee verhalen die een vreemde eend in de bijt zijn. Bij verschijnen van het boek waren De Prinses op de Erwt en De Nieuwe Kleren van de Keizer niet uitgebeeld. De erwt is wel te zien in het Sprookjeskabinet in het Efteling Museum, en ook de Kleren van de Keizer waren (gegeven een minimum IQ) in het museum te zien. Echter, een ander sprookje uit het Sprookjeskabinet, de Bibelebontse Berg, is dan weer niet opgenomen in het boek.

Er is bij het schrijven heel goed gekeken naar de uitbeeldingen in de Efteling; er worden regelmatig typisch Eftelingse elementen in de sprookjes verwerkt, zoals Krakeeltje bij Roodkapje, de kaneelgeur in Herberg de Ersteling en de kat van de heks van Hans en Grietje.

Illustratie Sneeuwwitje

De vormgeving van de hand van Nanja Toebak is klassiek, ingetogen en stijlvol, een sprookjesboek waardig. Voor de illustraties is gebruik gemaakt van een diverse schakering aan Anton Pieck-archiefmateriaal, zoals illustraties die hij maakte voor eerdere Efteling-sprookjesboeken, illustraties uit Sprookjes van Grimm, dia's uit de put van Vrouw Holle en zelfs de aquarellen uit eerdergenoemd Sprookjeskabinet. Deels was dit werk niet eerder gepubliceerd. Alhoewel elk van die illustraties op zich een plaatje is, geeft het geheel aan verschillende technieken en stijlen wel een wat rommelige aanblik. Sprookjes die in Piecks tijd nog niet in de Efteling te zien waren, zoals de Trollenkoning, de Nieuwe Kleren van de Keizer en Klaas Vaak, moeten het daarom zelfs geheel zonder illustraties stellen.

Zoektocht naar voorplatprent

Rond de prent "Schrijvende kabouter in holle boom" van Anton Pieck op het voorplat van het boek ontstond eind 2008 wat aandacht in de media. De Efteling was namelijk voor het Sprookjesboek op zoek naar het origineel van deze prent, die niet in het bezit bleek te zijn van het Efteling Archief of het Anton Pieck Museum. “De illustratie Schrijvende kabouter in holle boom past uitstekend in dit bijzondere boek vol met Efteling-sprookjes en illustraties van Anton Pieck”,[1] aldus een woordvoerder over de reden van de zoektocht. Aangezien de illustratie op de voorkant terecht is gekomen lijkt de zoektocht geslaagd te zijn. Overigens hadden ook de sprookjesboeken uit 1955 en 1970 dezelfde prent op de voorkant.

Kado voor scholen

Aanbieding eerste exemplaar aan de minister van onderwijs

Op vrijdag 3 juli op het Binnenhof bood Roodkapje minister Plasterk van Onderwijs het eerste exemplaar aan. Daarnaast stelde de Efteling 1000 exemplaren van het boek ter beschikking aan het ministerie om te verdelen onder basisscholen, peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Naar eigen zeggen omdat ze spookjes cultureel erfgoed vindt die zoveel mogelijk (voor)gelezen moeten worden.[2]

Grote editie

Het jaar daarop, op 19 mei 2010, schenkt de Efteling nog eens 12.000 exemplaren aan alle basisscholen in Nederland en Vlaanderen.[3] Bijzonder aan deze exemplaren is dat het een extra grote editie van het boek is: het meet 38 bij 29 cm, die daarmee extra geschikt is om voor te lezen aan een groep kinderen. In het boek is vermeld dat het de "tweede druk" is uit 2009, en het heeft ISBN 978 90 216 6784 3.

Presentatie eerste exemplaar van de grote editie, op de Anton Pieckschool

De grote editie is inhoudelijk gelijk aan de oorspronkelijke uitgave, alleen is de prent op het voorplat beter uitgelicht. Ook ontbreekt het Franse titelblad, met alleen het sleuteltje, dat wel in de reguliere editie is opgenomen: na het schutblad volgt meteen het echte titelblad.

Het eerste exemplaar van deze "reusachtige" uitgave werd uitgereikt aan de voorleeskampioen uit de hoogste groep van de Anton Pieckschool in Kaatsheuvel. Het grote boek is verspreid onder de scholen, uitgedeeld aan de finalisten van De Nationale Voorleeswedstrijd in dat jaar en was kort te koop bij In den Ouden Marskramer.

Gouden Boekjes

De tekst van vierentwintig van de sprookjes uit dit boek werd tussen 2014 en 2016 hergebruikt om van elk een Efteling Gouden Boekje te maken.

  1. Persbericht Efteling: Efteling zoekt unieke tekening van Anton Pieck voor nieuw Sprookjesboek (15 oktober 2008)
  2. Persbericht Efteling: Minister Plasterk ontvangt 1e Sprookjesboek (3 juli 2009)
  3. Persbericht Efteling: Efteling schenkt 12.000 sprookjesboeken aan basisscholen (19 mei 2010)