| Efteling Gouden Boekjes | |
|---|---|
 | |
| Boekjes in huisje | |
| Auteur | Gerrie van Dongen & Ad Grooten e.a. |
| Illustraties | diverse |
| Taal | Nederlands |
| Onderwerp | sprookjes |
| Aantal delen | 27 |
| Uitgever | Rubinstein |
| Uitgavedatum | 2009 - 2017 |
| Pagina's | 28 |
| Grootte | 196x171x8 mm |
| Prijs | wisselt |
| Boeken | |
De Efteling Gouden Boekjes zijn zevenentwintig boekjes passend in de reeks Gouden Boekjes. Elk bevat een sprookje of een verhaal. Het eerste boekje In het Sprookjesbos verscheen in 2009. Daarna kwamen er twee reeksen met sprookjes uit en tot slot nog een los boekje, Symbolica in 2017.
Inhoud
Gouden Boekjes
De 'Gouden Boekjes' zijn prentenboekjes die in een reeks worden uitgegeven, herkenbaar aan de goudgekleurde rug. In 1953 verscheen bij uitgeverij De Bezige Bij het eerste Gouden Boekje in Nederland, en sinds die tijd is de genummerde reeks ontegenzeglijk deel uit gaan maken van het Nederlands cultuurgoed. De kleine boekjes met een gouden rug en hardkartonnen omslag zijn in vele kinderkamers te vinden; titels als Pietepaf het Circushondje of De poes die dacht dat hij een muis was zijn in alle lagen van de bevolking bekend. Het format van eenvoudige verhalen met veel herhaling van altijd 28 pagina's lang, sluit uitstekend aan bij de doelgroep van peuters en kleuters.
De reeks is oorspronkelijk gebaseerd op de Amerikaanse Little Golden Books gestart 1942, die grotendeels zijn vertaald door Han G. Hoekstra en Annie M.G. Schmidt. Alhoewel de Amerikaanse variant behoorlijk op de "commerciële tour" is gegaan met onder andere Disney- en Barbieverhalen en veel merchandise, is de Nederlandse reeks altijd heel dicht bij de oorsprong en de oorspronkelijke verhaaltjes gebleven. Sinds uitgeverij Rubinstein in 2001 de rechten overnam zijn er ook specifiek Nederlandse titels verschenen.
Eftelingse Gouden Boekjes
De samenwerking tussen uitgever Rubinstein en de Efteling begon in 2009 met het losse boekje 'In het Sprookjesbos'. Daarna werden er in 2015 en 2016 twee los genummerde reeksen van in totaal maar liefst 25 boekjes met sprookjesverhalen uitgegeven onder de noemer 'Efteling Gouden Boekjes'. In 2017 volgde weer een los boekje, Symbolica.
In het Sprookjesbos
Het eerste gouden boekje verscheen op 11 december 2009. Het verhaal is geschreven door Hans en Monique Hagen, de illustraties zijn van Sander de Bruijn.
Het verhaal begint met Muis en Kraai die zich bij de ingang van het Sprookjesbos vervoegen. Muis is op zoek naar andere muizen waarvan hij vernomen heeft dat die zich al feestvierend ergens in dit bos ophouden. Kraai en Muis gaan op zoek en passeren daarbij veel Sprookjesbosbewoners (na de Heksenpoort Doornroosje, het Kabouterdorp, Rode Schoentjes, Holle Bolle Gijs, Vrouw Holle, de Trollenkoning, Langnek, Roodkapje, Hans en Grietje, Draak Lichtgeraakt, het Herautenplein). Uiteindelijk vinden ze het muizenfeest in de scène in de slaapkamer van de Zeven Geitjes.
De illustraties van De Bruijn zijn gestileerde versies van de welbekende tafereeltjes uit het Sprookjesbos. De stijl past op die manier goed bij de andere boekjes in de reeks, terwijl De Bruijn toch dicht bij de "echte" versies weet te blijven. Er zijn veel uit de Efteling bekende details in te zien, zoals ook blijkt uit de getoonde afbeelding van Kraai en Muis in het huisje van grootmoeder.
Het boekje maakt nog deel uit van de reguliere Gouden Boekjes-reeks, op de voorkant staat dan ook 'Een Gouden Boekje'. Wel is het Eftelinglogo aan de binnenzijde te vinden. Naast verkoop via de reguliere boekhandel is het ook verkrijgbaar in de souvenirwinkels van het park voor € 6,50.
De eerste serie
Zes jaar na het eerste Eftelingse Gouden Boekje werd de samenwerking grootschalig voortgezet. Er werd een serie van twaalf boekjes tegelijk uitgegeven in de herfst van 2014 in een samenwerking tussen uitgever Rubinstein, de Efteling en het Algemeen Dagblad. Het dertiende deel verscheen los in oktober 2015.
Ze zijn genummerd van 1 t/m 13 en op het voorplat staat nu Een Efteling Gouden Boekje. De boekjes zijn opgemaakt door Ubald Seveke.
Als auteur van de tekst staat steeds slechts Efteling vermeld, maar de tekst is op wat kleine aanpassingen en inkortingen na, ontleend aan het Sprookjesboek van de Efteling van Gerrie van Dongen en Ad Grooten. Voor 'Joris en de Draak' geldt dat ook een tekst van Van Dongen en Grooten is gebruikt, maar die was nog niet eerder in boekvorm verschenen.
De boekjes werden geïllustreerd door verschillende tekenaars, te weten viermaal Job van Gelder; tweemaal Harmen van Straaten en Lea Vervoort. Maar ook vier Efteling-ontwerpers namen elk een boekje voor hun rekening: Jeroen Verheij, Sander de Bruijn, Alessio Castellani en Jasper Douenburg. Het laatste boekje in de eerste serie werd geïllustreerd door Martijn van der Linden.
De link naar de Efteling is in de eerste serie duidelijk aanwezig. De twaalf sprookjes zijn natuurlijk allemaal present in het Sprookjesbos, en alhoewel de verschillende illustratoren elk hun eigen stijl meebrengen, zijn de prenten steeds geïnspireerd op de uitbeeldingen in het bos. Dit is evident in bijvoorbeeld het kasteel van Doornroosje, de kleding van Karen met de Rode Schoentjes en natuurlijk de Indische Waterlelies. In De Zes Dienaren zien we dienaren in actie die voorheen slechts van één enkele plaat van Pieck kenden. Ook in 'Joris en de Draak' zijn in de illustraties duidelijke verwijzingen naar de attractie te zien.
| Nr | Voorplat | Titel | Tekenaar | Nr | Voorplat | Titel | Tekenaar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Hans en Grietje | Job van Gelder | 8 | 
|
De Rode Schoentjes | Harmen van Straaten |
| 2 | 
|
De Wolf en de Zeven Geitjes | Jeroen Verheij | 9 | 
|
De Indische Waterlelies | Alessio Castellani |
| 3 | 
|
Roodkapje | Lea Vervoort | 10 | 
|
De Zes Dienaren | Job van Gelder |
| 4 | 
|
Klein Duimpje | Harmen van Straaten | 11 | 
|
De nieuwe kleren van de keizer | Job van Gelder |
| 5 | 
|
Assepoester | Lea Vervoort | 12 | 
|
Vrouw Holle | Jasper Douenburg |
| 6 | 
|
Tafeltje dek je, Ezeltje strek je | Sander de Bruijn | 13 | 
|
Joris en de Draak | Martijn van der Linden |
| 7 | 
|
Doornroosje | Job van Gelder |
Verzamelactie en huisje
De serie werd in samenwerking met het Algemeen Dagblad aan de man gebracht. Bij het AD van 1 november 2014 kwam het eerste deel, Hans en Grietje, gratis. Vervolgens stond in de elf weken daarop een bon in de krant waarmee het volgende deel voor € 4,95 gekocht kon worden bij de verkooppunten van het AD.
Naast deze 'spaaractie' was het ook mogelijk de twaalf boekjes in één keer te bestellen. Je ontvangt dan het pakket van twaalf boekjes voor € 49,50. Als extra bonus zat hierbij een kartonnen huisje van Hans en Grietje, getekend door Job van Gelder en gemaakt door Bouwen=Vouwen, waarin -nadat je het zelf in elkaar had gezet- je de twaalf boekjes kunt opbergen.
Voor het dertiende boekje stond in het AD een kortingsbon van ter waarde van 1 euro.
Het Efteling Gouden Boek
In december 2015 werd door Bruna een bundel uitgegeven van de eerste twaalf sprookjes in gebonden vorm. Deze was verkrijgbaar voor € 12,50 bij deze boekwinkels.
De tweede serie
De tweede serie boekjes verscheen in november 2016, aangeduid als 'vergeten sprookjes'. De boekjes zijn opnieuw genummerd vanaf 1. Alle sprookjes zijn wederom bewerkingen van de teksten in het Sprookjesboek van de Efteling, met uitzondering van De Gelaarsde Kat, waarvan het bronverhaal opgenomen is in Meer Sprookjes van de Efteling. Er wordt nu vermeld dat kinderboekenschrijver Peter Smit verantwoordelijk was voor deze tekstbewerking.
Ditmaal is er uitsluitend met externe illustratoren gewerkt en zijn er geen bijdragen meer van Efteling-ontwerpers. Van de tekenaars van de vorige serie komen alleen Job van Gelder en Lea Vervoort nog een keer terug; de overige boekjes zijn door nieuwe illustratoren getekend. Het Efteling-gehalte van de illustraties wisselt behoorlijk tussen de boekjes, waarbij sommigen zich duidelijk hebben laten leiden door de uitbeelding in het park, terwijl anderen helemaal hun eigen weg zijn gegaan.
Ook nu werd de serie aan de man gebracht via de kranten van de Persgroep, waar je ze allemaal in één keer kon bestellen. Het eerste deel was drie weken lang los te koop, de opvolgende delen steeds een week elk. Bij deze serie hoort een kartonnen verzamelbox in de vorm van een schatkist.
| Nr | Voorplat | Titel | Tekenaar | Nr | Voorplat | Titel | Tekenaar |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
De Gelaarsde Kat | Job van Gelder | 7 | 
|
Het meisje met de zwavelstokjes | Coen Hamelink |
| 2 | 
|
Repelsteeltje | Jan Lieffering | 8 | 
|
De magische klok | Gemma de Waard |
| 3 | 
|
De Trollenkoning | Erik Kriek | 9 | 
|
Het stoute prinsesje | Noëlle Smit |
| 4 | 
|
De prinses op de erwt | Coen Hamelink | 10 | 
|
De Bremer stadsmuzikanten | Lea Vervoort |
| 5 | 
|
Zwaan kleef aan | Maaike van den Akker | 11 | 
|
De tuinman en de fakir | Emanuel Wiemans |
| 6 | 
|
Holle Bolle Gijs | Jan Lieffering | 12 | 
|
De Chinese Nachtegaal | Mark Janssen |
Symbolica
In 2017 verscheen tegelijk met de opening van de attractie Symbolica een nieuw gouden boekje, met gelijkluidende titel. Het boekje is niet genummerd zoals de voorgaande maar maakt wel onderdeel uit van de reeks gezien ook hier het opschrift op het voorplat luidt 'Een Efteling Gouden Boekje'.
In tegenstelling tot de vorige boekjes is de tekst ditmaal geheel nieuw geschreven door Nienke Denekamp. Het beschrijft de avonturen van koksmaatje Polle die pannenkoeken voor de koning komt bezorgen. Pardoes neemt hem echter mee op een tour door het paleis in een fantasievaarder, precies zoals dat in de attractie gaat. Een en ander is geïllustreerd door Emanuel Wiemans, die eerder voor al het Gouden Boekje over de Fakir tekende.
Er was geen aparte actie rond het boekje, dat los voor € 7,- werd verkocht in boekwinkels en in het park, waaronder uiteraard het winkeltje bij de uitgang van Symbolica.
De Efteling Sprookjes Omnibus
Een bundeling van de twee reeksen Gouden Boekjes plus het los verschenen boekje over Symbolica is, met nog 4 extra verhalen, in mei 2022 verschenen als De Efteling Sprookjes Omnibus (nadat deze al in 2018 was aangekondigd en steeds weer werd uitgesteld). Elk sprookje wordt verteld met dezelfde tekst als uit de boekjes en ook de illustraties zijn een selectie van het materiaal uit de gouden boekjes.
Ramsj
Vrijwel de volledige reeks van boekjes werd in mei 2021 verramsjt via de grotere boekhandels. De boekjes kostten toen nog € 2,90 per stuk. Dit zegt weinig over het totale verkoopsucces van de reeks, maar vooral dat de uitgever de omzet zag afnemen en de magazijnruimte voor iets anders wilde gaan gebruiken.
Luisterboeken
Op 18 augustus 2023 publiceerde Rubinstein digitale luisterboeken op basis van de Eftelingse Gouden Boekjes. De luisterboeken zijn ingesproken door Dafne Holtland en Huub Dikstaal, en verdeeld in zes compilaties van in totaal meer dan vier uur luisterplezier. Het lijkt alsof de productie is gebaseerd op de originele uitgave van de boekjes, aangezien het sprookje van Joris en de Draak ontbreekt.
Andere talen
Via het platform Wingzzz is een aantal van de boekjes ook in andere talen digitaal verschenen. Deze richten zich op nieuwkomers in Nederland, zodat de kinderen in hun thuistaal deze boeken kunnen lezen om daarmee de leesvaardigheid aan te wakkeren.
Illustraties
- Enkele illustraties uit de Efteling Gouden Boekjes
In het Sprookjesbos (De Bruijn)
Hans en Grietje (Van Gelder)
De Zeven Geitjes (Verheij)
De Zes Dienaren (Van Gelder)
Roodkapje (Vervoort)
Assepoester (Vervoort)
Symbolica (Wiemans)
- Schetsen van Job van Gelder
Schetsen Doornroosje
Cover Hans & Grietje
Schetsen Nieuwe kleren
Cover Zes Dienaren
- Koninklijke Bibliotheek, Dossier 50 jaar Gouden Boekjes. Den Haag, 2004.
- Algemeen Dagblad: Efteling-actie (oktober 2014)
- Eftelist: Twaalf 'Efteling Gouden Boekjes' + winactie! (30 oktober 2014)
- Luisterrijk: Luisterboeken van auteur Efteling (september 2023)