Wagen Gijs
Wagen Gijs en zijn rijm
In het park sinds 1967
Locatie Sprookjesbos
Lokale horeca Kogeloog
Ontwerp Anton Pieck
Ingesproken door Peter Reijnders

Geluidsfragment Wagen Gijs
Holle Bolle Gijs, overzicht

Wagen Gijs is een Holle Bolle Gijs aan het plein van de Zes Dienaren in het Sprookjesbos. Het is na de oorspronkelijke Holle Bolle Gijs de oudste Gijs van het park.

Omschrijving

Wagen Gijs in zijn huifkar vol worst, groente en fruit is te vinden in een poortje naast de Galerij der Zes Dienaren. Met opgetrokken knieën zien we Gijs zitten in wat de achterkant van de uit het bakerrijm stammende "hollebollewagen" moet zijn. Wagen Gijs is de uitbeelding van twee specifieke regels uit de tekst van het rijm: “Heb je wel gehoord van die hollebolle wagen / waar die hollebolle Gijs in zat?” Deze regels zijn dan ook in rood geschilderd op het bord met het complete rijm dat naast zijn poortje hangt.

Heb je wel gehoord
van die hollebollewagen,
waar die hollebolle
         Gijs in zat.


Die kon slokken, grote brokken
Een koe en een kalf
En een heel paard half
Een os en een stier
En zeven tonnen bier
Een schuit vol schapen
En nog kon hollebolle Gijs
van de honger niet slapen.

Geeuwende Gijs nabij het Carrouselplein verbeeldt de laatste regels van het rijm, en aldaar zijn dan ook de laatste twee versregels rood gemaakt. Wagen Gijs en Geeuwende Gijs vormen zo een soort tweeluik. Het is heel goed mogelijk dat Anton Pieck het idee heeft gehad om het hele Gijs-rijm zo vers voor vers uit te beelden in het park. Er is namelijk ook een Gijs-ontwerp van zijn hand voor de regels “en zeven tonnen bier” bekend.

Stem

Wagen Gijs heeft van alle Gijzen de meest zeurderige tekst en toon. Met de stem van Peter Reijnders horen we Wagen Gijs smeken om papier: “Komaan, ik heb zo'n honger! Papier hier... Vooruit ik vind het zo lekker jongens! Vooruit nou! Schiet nou op! Zoek me nog eens wat!”. Wanneer Gijs wat krijgt toegestopt, verrast hij met zijn kennis van vreemde talen door in meerdere talen te bedanken.

De buitenlandse bedankjes zijn een hele tijd niet te horen geweest: toen de Revox-bandjes in de Holle Bolle Gijzen werden vervangen door digitale geluiden, sneuvelden de buitenlandse bedankteksten, waardoor Wagen Gijs nog slechts: "Dank je wel. Oh wat lekker!" en "Fijn hoor, heerlijk!" zei. In het jaar 2000 verscheen een deel van de oorspronkelijke internationale bedankjes onverwacht op de CD De Mooiste Muziek uit de Efteling, en kort daarop, vanaf de tweede Winter Efteling van 2000-2001, waren ze ook allemaal weer terug te horen in het park. Wagen Gijs wisselt nu zijn verschillende dankteksten af.

Geschiedenis

Situatieschetsje door Anton Pieck

Wagen Gijs is de op één na oudste Holle Bolle Gijs van het park; alleen Speeltuin Gijs naast In den Hoorn des Overvloeds is ouder. Toch werd hij pas acht jaar na de eerste Gijs, in juni 1967, aan het park toegevoegd. Na de komst van Wagen Gijs ging het echter hard met de aanwas van Gijzen. In korte tijd kreeg hij gezelschap van een hele reeks door Anton Pieck ontworpen papierslokkers. Samen met Opa Gijs en Kapitein Gijs nam Wagen Gijs het Sprookjesbos voor zijn rekening. Sinds 2016 doen hij en Opa Gijs dit samen, en wordt Kapitein Gijs ingezet in het Ruigrijk.

Wagen Gijs werd tegelijk geopend met het naastgelegen horecapunt Kogeloog waarvoor hij jarenlang dienst deed. In de begintijd kreeg Gijs voornamelijk popcornzakjes en koffiebekers te verwerken, aangezien dat verkocht werd bij Kogeloog. Hij kreeg het aanzienlijk minder druk toen het horecapunt sloot in 2002, maar gelukkig voor de veelvraat heropende het weer in 2019.

Alternatief ontwerp voor Wagen Gijs door Anton Pieck
Wagen Gijs in 1988

Aanvankelijk was de buis tussen de mond en de afvalcontainer erg kort en recht, waardoor het afval met hoge snelheid in de container werd geschoten. Hierdoor konden de fotocellen vaak het afval niet snel genoeg signaleren, en werd er niet overgeschakeld naar het "Dank u wel". Technicus Dré Broeders ging hiervoor in de ruimte van de afvalcontainer zitten om te weten op welke manier het afval door de buis komt, en kreeg bij het kijken door de opening een beker koffie over zich heen. Daarop fietste hij terug naar huis om een regenpak aan te trekken en het werk te hervatten.[1]

Achterzijde Gijs voor verlenging van het muurtje

Een alternatief ontwerp voor deze Gijs is gepubliceerd in Anton Pieck en de wonderbaarlijke geschiedenis van de Efteling. Op een ruwe Pieck-schets zien we Gijs zitten in zijn wagen tussen twee plompe torentjes, die met de boog een poortje vormen. Op de muur boven de boog zijn weer de eerste regels van het rijm geschilderd, en vanaf het dakje wijst een kabouter naar de mond van Gijs. Deze wijzende kabouter komen we ook nog tegen op een meer definitieve situatieschets van Pieck, en lijkt dus een pas laat gesneuveld element te zijn.

In december 2005 werd aan de rechterzijde de toegang tot de achterkant van Wagen Gijs afgeschermd met een verlenging van het muurtje met daarin een nieuwe entreedeur.

Net als Langnek is Wagen Gijs in miniatuurvariant te vinden in Madurodam, waar het Zes Dienarenplein op schaal 1:25 is nagemaakt.

  1. Tentoonstelling "Er heeft er één Honger Hoera Hoera", Efteling Museum 2009/2010