Karel Willemen
Karel Willemen, begin 2010
Karel Willemen, begin 2010
Volledige naam Karel Angèle Antonius Willemen
Geboren 15 mei 1967
In dienst 1987
Beroep vormgever en ontwerper
Nationaliteit Nederlands
Bekend als ontwerper o.a. De Vliegende Hollander
Personen

Karel Angèle Antonius Willemen (Dongen, 15 mei 1967) is senior ontwerper bij de afdeling Design & Development.

Willemen heeft van 1984 tot 1988 de kunstacademie in 's-Hertogenbosch gevolgd en is al vanaf 1987 voor de Efteling gaan werken bij de afdeling Decoratie & Vormgeving. Als modelleur en decorateur heeft Willemen onder meer figuren gemaakt voor het Volk van Laaf en Droomvlucht. In de documentaire 'Dromen met Open Ogen' is Willemen te zien als modelleur in de werkplaats van Droomvlucht. Begin 2001 maakte Willemen een overstap naar de functie van ontwerper. Zijn eerste project in die functie was PandaDroom (met Marieke van Doorn als hoofdontwerper). Sinds 2005 is hij werkzaam in de functie 'senior ontwerper'.

Willemen als vormgever

Karel Willemen (25 jaar) geeft vorm aan de Efteling

In 'Efteling Hotel Kaatsheuvel Special Magazine', een uitgave van de Efteling in 1991, komt de 25-jarige Karel Willemen aan het woord:[1]

Ik kom van de Kunstacademie en werk hier inmiddels vijf jaar. Onze afdeling Vormgeving geeft eigenlijk vorm aan wat creatief directeur Ton van de Ven bedenkt. Wij zijn als het ware zijn handen. [...]

Onze afdeling is gezichtsbepalend voor de Efteling. Het uiterlijk is wat de bezoeker het eerst ziet. Dat is dus heel belangrijk en wij zorgen daarvoor: in het park zelf, bij de attracties, overal. De stelregel van Anton Pieck dat alles van degelijke materialen gemaakt moet worden, houden we in ere. Dat draagt ook bij aan de kwaliteit van de Efteling: het is geen plastic wereld hier. De oud-Hollandse sfeer van Anton Pieck, die sommige gebouwen hier uitstralen, is onder andere bereikt door echte scheuren in de muren. Ook bij het Volk van Laaf. Dat volk heeft milieu hoog in het vaandel, dus is daar ook met echte natuurlijke materialen gewerkt. De huisjes zijn van echte steen bijvoorbeeld. De stukadoors waren nog niet klaar of we brachten scheuren en krabben aan in de muren. Nou, daar snapten ze helemaal niets van. Ze vonden het ook helemaal niet leuk, nee.

Efteling-portfolio

Willemen werkt als modelleur mee aan Droomvlucht
In 1997, al werkend aan Vogel Rok
Vormgeven wachter Doornroosje

Als modelleur/decorateur (mede)verantwoordelijk voor:

Karel Willemen en René Merkelbach in het decor van Assepoester, 2009
Vijfjarige Willemen bracht in 1972 een bezoek aan de Efteling

Als ontwerper (mede)verantwoordelijk voor:

Stem ingesproken van:

Stijl en kritiek

Karel Willemen geeft les over het ontwerpen van attracties aan basisschoolkinderen in 2008

Willemens werk heeft onder liefhebberskringen dikwijls veel kritiek te verduren gehad. Hem wordt verweten te ontwerpen zonder gebruik te maken en oog te hebben voor de karakteristieke stijlkenmerken van 'typische' Eftelingontwerpen waarop Ton van de Ven voortborduurde na het vertrek van Anton Pieck. Zijn ontwerpen zouden daardoor vaak niet aansluiten in de omgeving.

Verder wordt hem verweten inspiratieloze ontwerpen te maken, veelal met bruintinten en clichématige, zeer beeldende vormen. Zo koos hij ervoor om de gevels van De Vliegende Hollander te voorzien van decoraties in de vorm van schepen en pronkten grote pompoenen met daarboven muiltjes op de poort van Assepoester. Overigens kreeg niet al zijn werk negatief commentaar. Zo werden de aanpassingen in de wachtrij van Vogel Rok over het algemeen goed ontvangen.

Naar aanleiding van een van de vele hatelijke en spottende verhalen over Willemen op de mailinglijst van Eftelist, na de opening van de door Willemen gecoördineerde Casa Caracol, heeft toenmalig Efteling-directeur Bart de Boer zich in 2011 expliciet uitgesproken over de kwestie. "Casa Caracole (sic) geopend. Prachtig bij Pinana (sic). Bestrijdt (sic) de fans zonder smaak!", aldus De Boer op zijn Twitteraccount.[2] En: "Iedereen mag zelf weten of iets in de Efteling past of niet. Maar kom niet aan mijn medewerkers op een botte manier."[3]

Hij reageerde daarmee onder meer op een eloquente mail uit maart 2011 van Friso Geerlings, getiteld 'Bestrijd het leed dat Willemen heet!'. Dat bericht begon als volgt: "Sinds een aantal jaren heeft ons geliefde park last van een onstuitbaar om zich heen grijpende ziektekiem. Als het voortwoekerende en onuitroeibare onkruid in een voorheen fraai rosarium waarvan de tuinman is vertrokken, of de hardnekkige kuch die een levenslustige opa uiteindelijk het ziekenhuis in jaagt, duiken de 'ontwerpen' van Karel 'incapabel' Willemen op in steeds meer arealen van de ooit zo fraaie en stijlvaste Efteling."[4]


  1. Efteling Hotel Special Magazine, André Sonneville, 1991
  2. Twitter: Tweet @drsbartdeboer, 25 maart 2011
  3. Twitter: Tweet @drsbartdeboer, 25 maart 2011
  4. Eftelist: Bestrijd het leed dat Willemen heet!, Friso Geerlings, 11 maart 2011