Mari van Heumen
Mari van Heumen bij een animatronic voor Fata Morgana, 1985
met een Fata-animatronic (1985)
Volledige naam Marinus Gerardus Jacobus van Heumen
Alias Mari
Geboren 27 dec 1946
In dienst 1 jan 1972
Uit dienst 17 dec 2006
Beroep technicus, manager
Nationaliteit Nederlands
Bekend als man die nieuw schoorsteentje vol deuken moest slaan
Personen

Marinus Gerardus Jacobus (Mari) van Heumen (Waalwijk, 27 december 1946) werkte bij de Efteling van 1 januari 1972 tot 17 december 2006, de eerste twintig jaar als smeder en werktuigbouwkundige, later als hoofd bedrijfsbeveiliging.

Kabouterhuis

Van Heumen werkte als storingsmonteur bij een schoenfabriek in Kaatsheuvel, die ook last had van de teruglopende lederindustrie eind jaren zestig. Hij solliciteerde daarom bij de Efteling op de functie van bankwerker. Het gesprek kwam al snel op het laten bewegen van muizen of eekhoorns, waarvan hij niet begreep wat de bedoeling was. Toen hij liet vallen veel met Meccano te hebben gespeeld, ontstond er een klik en werd hij aangenomen. Hij kwam op 1 januari 1972 in dienst als smeder/bankwerker en in zijn eerste werkweek, waarbij druk werd gewerkt aan de bouw van het Kabouterhuis, begreep hij wat de bedoeling was van de vraag in zijn sollicitatiegesprek.[1]

Aan zijn bijdragen aan het Kabouterdorp hebben we een aantal bekende anekdotes te danken, die Mari niet schroomt te herhalen in bijna elk interview. Zo werd van Heumen door Anton Pieck gevraagd of hij met een hamer een paar deuken in het door hem net nieuw gemaakte schoorsteentje van het kabouterhuisje kon slaan, voor het nostalgische effect. Voor de kabouters ging zijn vrouw met Ton van de Ven textiel kopen in Tilburg en maakte daarvan de kabouterkleding; Mari haalde snel oude kleding van zijn kinderen om aan het waslijntje in het kabouterdorp te hangen. Zijn vrouw Annelie werkte na haar kledingkunsten overigens als leidster van de Huishoudelijke Dienst.[2]

Animatronics

Van Heumen (m) legt de laatste hand aan Sneeuwwitje, 1975

Niet veel later werd hij monteur bewegingstechniek voor het bouwen en onderhouden van animatronics. Later werd hij gespecialiseerd in special-effects bij de technische afdeling. Van Heumen werd een invloedrijk technicus en animatronic-bouwer. Hij bedacht de bewegingstechnieken van Draak Lichtgeraakt en het Spookslot en werkte veel samen met Henk Smulders. Voor het Spookslot bedachten ze samen het idee om bij de graftombe linksvoor het deksel open te laten schuiven en een verbaasd kijkend figuur omhoog te laten komen, en bouwden deze 's avonds in hun eigen tijd, gebruikmakend van een paspop en zonder met iemand te overleggen.[3]

Tijdens het defilé van 1980 op Paleis Soestdijk

Ook samen met Henk Smulders werkte hij vanaf 1980 aan het enorme eigen animatronic-project Fata Morgana, waarvoor ze de technieken zelf bedachten en uiteindelijk 140 bewegende poppen gemaakt werden. Hij is één van de uitvinders die vermeld zijn op het Nokkenschijven-octrooi. Hij werkte ook mee aan de Trollenkoning, het Volk van Laaf en Droomvlucht. Over het maken van die eerste twee vertelt hij in 1990 in een aflevering van Het Klokhuis.

Bedrijfsbeveiliging

Met Victor Pelsmaeker bij het testen van Vogel Rok, 1998
Van Heumen in de brandweerauto

In de jaren negentig maakte van Heumen een overstap en werd hoofd beveiliging en verantwoordelijk was voor de bedrijfshulpverlening. In 2003 werd hij in het kader van deze werkzaamheden 'Manager Integrale Veiligheid'.[4]

Overig

Van Heumen in 2002

Van Heumen was 27 jaar lang voorzitter van de personeelsvereniging. Ook was hij lid van de werkgroepen Oude Hap en werkgroep Oog voor Detail die tot doel hadden kleine verbetermogelijkheden in het park te signaleren en op te lossen. Hij is één van de geïnterviewden in het jubileumboek Kroniek van een Sprookje en de jublieumdocumentaire 50 Jaar Sprookjes in de Efteling, beide uit 2002. Hij woont in een oude Efteling-dienstwoning uit 1955 die tot 1980 als zodanig in gebruik waren. Mari huurde het huis dat jaar en heeft het zo'n tien jaar later van de Efteling gekocht.

Na zijn pensioen

Op 17 december 2006 nam hij officieel afscheid om na vijfenveertig dienstjaren met pensioen te gaan. Hij komt af en toe nog in actie als de privé-chauffeur van de president-commissaris bij officiële gelegenheden.

Mari van Heumen bij het Theater van het Sentiment, met Lex Lemmens en Ton van de Ven

Van Heumen werd op 21 december 2006 geridderd voor zijn werkzaamheden binnen de Efteling en zijn woonplaats Kaatsheuvel, alwaar hij vrijwilliger is bij de lokale EHBO-vereniging en lid was van de gemeenteraad. Van Heumen werd, samen met Lex Lemmens, Ton van de Ven en Herman ten Bruggencate in 2008 geïnterviewd voor een aflevering van het radioprogramma Theater van het Sentiment, over de Efteling zomeravonden.

Hij is vrijwilliger bij Villa Pardoes, waarbij hij elke week speelgoed repareert en twee keer per jaar BHV-training geeft aan het team.[5] In mei 2018 bracht de Efteling een mini-documentaire over hem in de serie Efteling Fans op haar YouTube-kanaal.[6]

  1. ’Festival Tropicana in de Efteling’, Theater van het Sentiment, KRO, 14-08-2008
  2. 'Mari van Heumen vertelt', JIJ najaar 2011
  3. Henk vanden Diepstraten: De Efteling/Kroniek van een Sprookje. Baarn: Tirion (2002), p. 93
  4. Integrale Veiligheid in de Efteling op een heel hoog niveau. Efteldingen juli 2003
  5. Villa Pardoes Magazine: Mari van de Ven [sic] en André Ansems (januari 2020)
  6. Efteling YouTube: Vakman Mari weet écht alles van bewegingstechnologie (25 mei 2018)