Een animatronic is een pop die voorzien is van mechanismen waardoor deze automatisch beweegt en zodoende een figuur nabootst.

Hoewel eenvoudige animatronics nu en dan gebruikt worden op beurzen, bij experiences en zelfs in etalages, worden duurdere animatronics met name gebruikt in attractieparken. Animatronics werden vroeger veel gebruikt in films, maar het gebruik daar wordt geleidelijk teruggedrongen door het gebruik van CGI (Computer-generated imagery). Ze worden daar nog met name gebruikt bij close-ups, en in scènes waarin veel interactie met de acteur nodig is.

Het verschil tussen android-achtige robot en een animatronic is dat de laatste een reeks voorgeprogrammeerde bewegingen en geluiden heeft, en niet of nauwelijks reageert op externe stimuli. Eenvoudige animatronics hebben vaak een enkele sinus-beweging, zoals een draaiend hoofd of een zwaaiende arm. Uitgebreidere animatronics hebben complexe bewegingen die worden uitgevoerd met behulp van pneumatiek, hydrauliek, servo-motoren of met nokkenschijven.

Audio-animatronic

Disney gebruikt de term Audio-animatronic. Deze term is oorspronkelijk bedacht voor animatronics die aangestuurd werden door geluidssporen op een magneetband. Hierdoor was het eenvoudiger om complexere bewegingen op te nemen, en konden de animatronics gelijklopen met geluidsopnamen die op een ander spoor van dezelfde band waren opgenomen.

Disney legde de term in 1964 vast als handelsmerk.

Tegenwoordig worden animatronics gemaakt met een groot scala aan techniek, en spelen computers steeds vaker een rol. De term audio-animatronic wordt daarom niet meer strict gebruikt voor animatronics met een dergelijke magneetbandaansturing en is tegenwoordig eigenlijk synoniem aan animatronic.

Animatronics in de Efteling

Mari van Heumen bij een animatronic voor Fata Morgana, 1985
Ingewikkelde technieken in de Trollenkoning

Voor de Efteling zijn animatronics van groot belang. Het Sprookjesbos heeft zijn succes grotendeels te danken aan de bijzondere technieken die Peter Reijnders inzette om de uitbeeldingen echt tot leven te wekken. Hierdoor lijkt slapende Doornroosje echt adem te halen.

In het Spookslot werden voor het eerst animatronics ingezet buiten het Sprookjesbos. Het hoogtepunt is Fata Morgana, waarin meer dan 130 geavanceerde animatronics zijn verwerkt die voor het grootste deel met nokkenschijven worden aangedreven. Dit aandrijfsysteem is door de Efteling gepatenteerd. Later zijn er nog veel meer bijgekomen, in grote groepen zoals in Droomvlucht, maar soms ook als zelfstandige dragende figuur: het sprookje van de Trollenkoning bestaat nagenoeg volledig uit één zeer geavanceerde animatronic, en Villa Volta 'draait' ook op één personage: Hugo.

In de loop van haar geschiedenis heeft de Efteling de meeste animatronics helemaal in eigen huis ontwikkeld, met een enkel bijzonder technologisch partnership zoals bij de Trollenkoning met TNO. Eigen specialisten als Peter Reijnders, Mari van Heumen en Christian Brekelmans speelden of spelen hierbij een centrale rol. Sinds 2015, met de opening van Baron 1898, werkt de Efteling echter ook geregeld met de Amerikaanse leverancier Garner Holt. Garner Holt leverde de robot voor Gustave Hooghmoed, maar ook alle grote figuren van Pardoes en co voor Symbolica.

De volgende attracties bevatten animatronics, soms slechts één, of zeer rudimentair, andere huisvesten tot honderden stuks.