Herman ten Bruggencate

Herman ten Bruggencate
Ten Bruggencate in 1984
Volledige naam	Herman Johan ten Bruggencate
Geboren	28 oktober 1920
Overleden	15 februari 2009
In dienst	mei 1974
Uit dienst	nov 1985 (interim 1988/89)
Beroep	directeur
Bekend als	instigator grote groei van de jaren tachtig
Personen

Herman ten Bruggencate (links) met expolitatiedirecteur Marc Taminiau, midden jaren tachtig

Herman Johan ten Bruggencate (Haaksbergen, 28 oktober 1920 - Buurse, 15 februari 2009) kwam eind mei 1974 bij de Efteling in dienst als parttime topfunctionaris en werd op 1 oktober 1975 benoemd tot algemeen directeur, aanvankelijk voor één jaar. Tot aan zijn pensionering op 1 november 1985 heeft hij deze functie vervuld. In 1988 en 1989 heeft hij nog een korte periode als interim directeur gewerkt totdat Paul Beck zijn taak in dat laatste jaar overnam.

Komst naar de Efteling

Herman ten Bruggencate was zoon uit een oude Twentse textielfamilie en oud-directeur van een familiebedrijf Ten Hoopen in Haaksbergen, dat in 1972 tegelijk met de Koninklijke Nederlandse Textiel-Unie ten onder ging. Hij ging op zoek naar een andere baan binnen de textielindustrie, maar werd in maart 1974 benaderd door een adviesbureau uit Rotterdam dat door de Efteling was ingeschakeld inzake het functioneren van de toenmalige directeur. Het resultaat van het onderzoek was dat er iemand naast de directeur geplaatst zou worden.^[1] Dat wordt Ten Bruggencate, met tevens de opdracht ook een visie op de toekomst van de Efteling te ontwikkelen. Maar al na zes weken volgt een arbeidsconflict met de zittende directeur over het inzetten van Eftelingpersoneel voor privé-doeleinden, waarna deze per 1 oktober op non-actief wordt gezet en Ten Bruggencate zijn taken volledig overneemt.^[2] Een jaar later wordt hij officieel directeur. Hij blijft tijdens zijn directeurschap in zijn boerderij in Haaksbergen wonen en reist dagelijks op en neer.

Inzet op groei

Ten Bruggencate heeft veel betekend voor de ontwikkeling en groei voor de Efteling als attractiepark. Onder zijn bewind kwamen grote attracties als het Spookslot, de Python, de Halve Maen, Carnaval Festival en de Piraña tot stand. Hoewel deze grote, nieuwe investeringen aanvankelijk als te commercieel en te groot werden gezien, was het beleid succesvol en heeft het voor een gezonde groei van de Efteling als attractiepark gezorgd.

Herman ten Bruggencate tijdens de bouwstop van de Python

Bij zijn aantreden had het park sinds 1971 niet meer geïnvesteerd in een attractie en waren de budgetten nooit hoger dan vijf a zes ton gulden. Nog maar een derde van de 60 hectare binnen de parkgrenzen werd gebruikt als attractiepark en het bezoekersaantal bleef al enkele jaren steken rond de 1,2 miljoen bezoekers.^[3] Met zijn aantreden wordt er actief gewerkt aan uitbreidingsplannen en twee jaar later start de bouw van het Spookslot, een uiteindelijke investering van ƒ 3,5 miljoen en verwelkomde het park maar liefst 1,5 miljoen bezoekers.

Vanaf dat moment werd er actief gewerkt aan het ontwikkelen en uitvoeren van het ‘Vijfjarenplan’, een visie op lange termijn, die er op is gespitst om zoveel mogelijk leeftijdsdoelgroepen te bereiken. Daarbij wilde men attracties kopen die binnen hun genre uniek waren Europa.^[1] De Python is hiervan de start en het plan eindigde met de opening van Fata Morgana. Het plan had meer succes dan men aanvankelijk voorspelde, want waar in 1980 het doel van 2 miljoen bezoekers per jaar wordt gesteld op het jaar 1986, wordt dit aantal al in 1983 behaald.

Omdat men de Nederlandse markt verzadigd acht worden plannen ontwikkeld voor diverse verblijfsaccommodaties zodat het attractiepark ook aantrekkelijk kan worden voor Duitse, Belgische en Franse bezoekers.

Professionalisering organisatie

Ten Bruggencate is de eerste officiële directeur van De Efteling BV, wanneer deze in juli 1985 wordt opgericht en men hierin de activiteiten en bezittingen van de exploitatiestichtingen van De Efteling en Het Kraanven samenbrengt.^[4] Naast hem staat op dat moment exploitatiedirecteur Marc Taminiau.^[5]

In interviews portretteert hij zichzelf niet als een typische ‘pretparkpionier’, maar als een nuchtere manager ‘die hier gedropt is om de zaak verder te ontwikkelen.’^[3] Hij zorgt voor het doorvoeren van organisatorische vernieuwingen en investeringen in professionalisering. Reclamebureau Lintas wordt ingeruild voor CPR, het reclamebureau van Ten Bruggencates vriend Stephan Schoor.

Vertrek en terugkeer als interim

Herman ten Bruggencate met Ton van de Ven tijdens de openingsborrel van Fata Morgana

Ten Bruggencate neemt op 1 november 1985 afscheid en wordt opgevolgd door Ruud de Clercq. Hij werd van 1985 tot 1989 voorzitter van RECRON (Vereniging van Recreatieondernemers Nederland), later de Club van Elf, en zette zich ook in voor de professionalisering van de attractieparkenbranche binnen Europa.

In 1988 moet De Clercq na diverse botsingen met het Stichtingsbestuur vertrekken, en men vraagt Ten Bruggecate enkele maanden terug als interim-directeur, totdat de vacature vervuld is (dat gebeurt in februari 1989 door Paul Beck).

Tijdens zijn interim-directeurschap geeft hij in het Brabants Dagblad zijn visie op de toekomst van de Efteling:^[6]

Het wordt tijd dat de Efteling weer met beide benen op de grond komt te staan en terugkeert naar haar oorsprong: sprookjes, nostalgie en Pieck. Daarmee heeft de Efteling zich zo lang ze bestaat, weten te onderscheiden van andere attractieparken. [...] De Efteling moet investeren in verblijfsrecreatie om de bezoekers van verder weg te kunnen halen. Die investeringen moeten echter een ondersteuning zijn van het attractiepark. Want daar draait het in de eerste plaats om. Naar mijn mening heeft het park de afgelopen jaren niet de aandacht gehad die nodig was.

Na de interim-klus startte hij in 1989 Europark, een vereniging die de belangen behartigde van Westeuropese attractieparken.^[7] De Duitse branchevereniging voor attractieparken en recreatieondernemers (VDFU) benoemde hem eerder al tot erelid.^[8]

In de zomer van 2008 zat hij als 87 jarige aan tafel bij Lex Lemmens, Mari van Heumen en Ton van de Ven in het radioprogramma 'het Theater van het Sentiment'. Ten Bruggencate overleed het jaar erop op 15 februari.