De Vonderplas is de vijver in Anderrijk waar Fata Morgana aan ligt. Van 1982 tot en met 2010 was dit de locatie van de Roeivijver. Sinds 31 mei 2012 is hier de fonteinenshow Aquanura te bewonderen.
De Vonderplas is genoemd naar de inmiddels verwijderde smalle pier, of vonder, die vanuit de zuidoosthoek diagonaal de vijver in stak, culminerend in een rond uitzichtpuntje.
Inhoud
Geschiedenis
Aanleg
De vijver werd in 1970 gegraven als uitbreiding aan de westelijke kant van het park: tot dan toe liep de parkgrens tot aan het stoomtreintraject. Aan de ontwerpschets van Anton Pieck voor de vijver en omgeving is te zien dat het gaat om een plas die meteen als roeivijver was bedoeld; er liggen rijen boten aan de oever. Ook is er een kwekerij met kassen ingetekend, en doet Pieck de suggestie voor een wandelpad rond de vijver, langs onder andere bruggetjes, heuvels en een waterval. Er is ook horeca bedacht. Bijna niets wordt uitgevoerd zoals op deze schets; de eerste tien jaar was de plas uitsluitend een stuk natuurpark. Rondom de vijver, met name aan de tegenwoordige Theaterzijde, was een siertuin aangeplant met de gesuggereerde wandelpaadjes en een klein stenen bruggetje. Ook de vonder was al aanwezig, leidend naar een rond uitzichtpunt met een klein huisje. Aan boten ontbrak het echter.
- Ontwerpen van Anton Pieck
Ontwerp voor omgeving Vonderplas
Ontwerp voor een brug in het park, gelijkend op de brug bij de Vonderplas
Attracties met bootjes
Een decennium later, in 1980, wordt de tot dan toe rustige Vonderplas het decor van een concrete attractie: de Radiografisch Bestuurbare Bootjes meren af aan de vonder. Desalniettemin kampt de directie met het probleem dat het in deze uithoek van het park te rustig is in vergelijking tot de rest van het park. Om de bezoekersstroom te spreiden wordt in 1981 door Joop Geesink een curieus voorstel gedaan voor een watermonstershow op de vijver: "Effie de Ongrijpbare". Dit plan wordt niet gerealiseerd. Het jaar daarna verhuizen de radiografische bootjes naar het Ruigrijk, waarna de vonder dan toch eindelijk het decor wordt van de roeiboten en hiermee Roeivijver als tweede naam adopteert.
- De Roeivijver
Spelevaren bij Fata Morgana
Jongeren in een roeiboot, 2010
Fata Morgana
Met de komst van Fata Morgana aan de zuidzijde in 1986 verandert het aanzicht definitief. Een deel van de siertuin moet hiervoor het veld ruimen en het stenen bruggetje wordt meegethematiseerd met de nieuwe attractie: het krijgt wit stucwerk en ornamenten. Het aangezicht van de Verboden Stad aan de spiegelende vijver wordt één van de meest gefotografeerde in het park, zeker wanneer in 1995 het Dwarrelplein wordt aangelegd en praktisch elke bezoeker van de Efteling bij binnenkomst meteen over de vijver uitkijkt. Het noordelijk deel van de vijver wordt aangepast, o.a. een houten brug over een inham wordt verwijderd.
Begin jaren tachtig, voor de komst van Fata Morgana
Vonderplas met heuvel, bij brugje is decoratie gestart
Zomer 1985, Fata Morgana is uiterlijk voltooid en het brugje sluit erbij aan
Klaterwater
Wanneer de Efteling midden jaren 90 start met het Klaterwater-project om nagezuiverd water uit de rioolwaterzuivering te gaan gebruiken voor de vijvers van het park, is de eerste jaren de Vonderplas het startpunt van het circuit binnen het park. Doordat deze vijver flink lager ligt dan de Siervijver, is dit niet ideaal. In 2000 wordt de aanleg van de Pardoes Promenade benut om dit aan te pakken. Er wordt een leiding onder de Vonderplas door geboord, en via een verbinding onder de randvijvers van de promenade start het Klaterwater vanaf dan in de waterval bij de Gondoletta. De Vonderplas behoudt wel zijn functie als sprinklerbron voor het Huis van de Vijf Zintuigen, waar later ook het Efteling Theater nog bijkomt. Voortaan is de vijver meer een eindpunt van de waterloop door het park dan de start.
Efteling Theater
Het aanzicht verandert nogmaals drastisch met de komst van het Efteling Theater aan de westzijde, in 2001. Deze kant aan de Vonderplas wordt middels een pakhuizenthema gekoppeld aan de vijver. Wederom wordt er een stuk van de siertuin afgesnoept.
Het decor voor live-entertainment en tv-programma's
Naast de roeiboten is de plas ook een aantal maal het decor van vuurwerk- en lasershows, waaronder de dagafsluiters Lasershow (1996) en de Midwinternachtsdroom tijdens de Winter Efteling 2008-2009. Ook is hij te zien in televisieprogramma's als de Way of Life Show en Te Land, Ter Zee.
Aquanura
In 2011 moeten de roeiboten en de vonder, alsmede het laatste stukje siertuin, inclusief het witte bruggetje, het veld ruimen voor de bouw van Aquanura. Het midden van de vijver is nu het decor van de spuitmonden van dit waterballet, terwijl aan alle oevers toeschouwersplekken zijn gerealiseerd. Een netwerk van nieuwe ondergrondse leidingen zorgt voor een nauwkeurige waterhuishouding.