Dit lemma gaat over de film 'Hugo'. Voor de hoofdpersoon in deze film en in de attractie Villa Volta, zie Hugo van den Loonsche Duynen.
Hugo (of Hugo - De historie achter Villa Volta volgens de hoes van de VHS) is een film over het verhaal achter Villa Volta, gemaakt als afstudeerfilm aan de Nederlandse Film en Televisie Academie (NFTVA, nu de Nederlandse Filmacademie) in 1996.
De video, met een speeltijd van ongeveer 25 minuten, vertelt het verhaal van Hugo van den Loonsche Duynen, de bewoner van de Villa. Daarbij wordt het verhaal zoals het in de attractie wordt gebracht gevolgd, maar er zijn ook veel nieuwe elementen toegevoegd. Zo zien we hoe Hugo een Bokkenrijder werd en waarom hij de Postelse Abdij leegroofde. In tegenstelling tot wat verteld wordt in de attractie, rooft Hugo de abdij niet leeg met een bende, maar alleen.
Plot
We zien twee jongens in de Efteling, Bastiaan en Geert, die een bezem stelen van een parkwachter die bezig is het pad naar de Indische Waterlelies aan te vegen. De medewerker rent de jongens achterna over het Herautenplein, waarna de kinderen zich verstoppen in het toenmalige Sprookjesmuseum. Als ze zien dat de parkwachter ze kwijt is, valt hen tussen de spullen een oud boek op over Hugo van den Loonsche Duynen. Bastiaan begint het boek te lezen, waarna er een flashback naar de 18e eeuw volgt.
We zien twee jongens op een plein waar een galg wordt voorbereid voor de ophanging van een Bokkenrijder. Hugo mompelt dat hij niet meer naar huis gaat, waarop z'n vriend Mathijs hem aanbiedt om met hem in de herberg te komen werken. Daar ziet Hugo liever van af. Een figuur met pruik, zijden kleding en een flinke geldbuidel aan zijn riem komt de trap af. Hugo ziet zijn kans om deze van de man te stelen. Wanneer de patser hem beschuldigt van de diefstal, gooit Hugo de buidel naar Mathijs en zetten de twee jongens het op een lopen. Een man met grijs haar en een wandelstok kijkt hen toe en komt ze achterna, het bos in. Daar waarschuwt de man dat je gehangen kan worden voor deze diefstal. Mathijs roept dat ze het geld gaan teruggeven, waarop de man hem beveelt weg te gaan. De man, die Josef Kirchhoff is, de leider van de Bokkenrijders, feliciteert Hugo met z'n daad en biedt hem aan om het vak bij hem te komen leren.
Omdat hij thuis niet meer welkom is, wordt Hugo lid van de Bokkenrijders. Samen met de Bokkenrijder Lodewijck zien we hem een kippenboer beroven, die op zijn huifkar door het bos rijdt. Lodewijck weet daarbij Hugo te slim af te zijn door het geld te stelen, waarop Hugo de kippen moet pakken. Na een paar jaar behoort Hugo tot één van de beste en beruchtste der Bokkenrijders. Het gaat dan echter niet goed met het roversgilde. Er wordt nog weinig geld binnen gebracht en Josef voelt dat zijn tijd is gekomen en er een opvolger moet komen. Daarbij spreekt hij vooral Hugo en Lodewijck aan, waarvan er een de leider van de Bokkenrijders moet worden.
De Bokkenrijders beroven daarop een herberg. Wanneer Lodewijck z'n zakken vult met dukaten, ziet Mathijs, die daar werkzaam is, kans om het mes van Lodewijck te pakken en probeert hem in de rug te steken. Hugo weerhoudt hem daarvan en na een gevecht steekt Hugo het mes in de buik van Mathijs. Pas dan zien de twee vrienden wie ze zijn en beseft Hugo dat hij z'n beste vriend heeft vermoord.
We zien Hugo de volgende dag peinzend naar de grond kijken. Lodewijck komt naast hem staan en fluistert dat hij Mathijs is. Hugo vliegt Lodewijck aan en de twee beginnen een gevecht, maar Kirchhoff haalt ze uit elkaar. Hij roept de twee op naar binnen te gaan en geeft ze een opdracht. Degene die als eerste voldoende zilver weet te stelen om een bokkenkop mee te gieten zal de nieuwe leider van de Bokkenrijders worden. Hugo haast zich daarop weg, maar Lodewijck lijkt niet onder de indruk van de opgave.
Hugo rijdt naar de Postelse Abdij. Binnengekomen lijkt er niemand te zijn. Maar Lodewijck is hem gevolgd en in de kapel beginnen de twee een zwaardgevecht. Op het moment dat Lodwijck de overhand lijkt te hebben slaat Hugo hem tegen z'n hoofd, waarop Lodewijck dood neervalt. Hugo steelt al het zilver dat in z'n zak past, maar dan voelt hij de aanwezigheid van iemand achter hem. Hij draait zich om, en in een fel blauwwit licht staat een vrouw in een lang gewaad. Het is Vrouwe Goeds die hem waarschuwt niets mee te nemen over het heilige kruis in de hal van de kapel. Wanneer hij die grens overgaat met het gestolen goed roept hij een banvloek over zich af, waardoor hij nooit meer vrede zal vinden in z'n eigen huis. Alleen een edel mens met het geweten van een pasgeboren kind heeft de kracht om de ban te breken. Maar Hugo luistert niet en verlaat de abdij met het gestolen goed. Op dat moment roept hij de banvloek over zich af.
Wanneer Hugo in het huis van de Bokkenrijders-leider, Villa Volta, terugkeert en het zilver omsmelt in een bokkenkop, begint de huiskamer te draaien. Hij ontvlucht de huiskamer en sluit zich op in een ander vertrek. Hij begint zijn verhaal in het boek te schrijven. We zien hoe Hugo, nu stokoud, de laatste regel in zijn boek schrijft. Hugo staat op om de Heer te smeken om de vloek ongedaan te maken en op de muur zien we hoe zijn schaduw de vorm van een bokkenkop heeft.
Terug naar vandaag de dag vinden de jongens de zilveren bokkenkop. We horen de stem van Vrouwe Goeds die de moraal van het verhaal in rijm brengt: "Gij zult niet stelen sterveling, nooit zal dat goed gedijen. Blijf eerzaam en vermijd altijd op Hugo's bok te rijden". Tijdens de aftiteling horen we de muziek van de hoofdshow uit de attractie.
Productie
De film is het afstudeerproject van regisseur Dennis Bots en producent Jeroen Zwartjes aan de NFTVA in Amsterdam. Ze benaderden de Efteling of ze hun afstudeerproject daar konden doen. De Efteling in de persoon van Reinoud van Assendelft stemde hiermee in: hij kon goedkoop een film realiseren, en het was een goede bron voor nieuw talent. De Efteling droeg bij aan het standaard examenfilmbudget van de filmacademie, waardoor dit groter werd dan normaal bij zo'n project.
Beide makers zijn daarna bij de Efteling betrokken gebleven. Dennis Bots heeft als regisseur diverse films voor de Efteling opgenomen, onder andere de spiegel in het Kasteeltje van de Stiefmoeder van Sneeuwwitje, de projecties van het Meisje met de Zwavelstokjes, parkvideo's en makings-of. Jeroen Zwartjes werd hoofd van het Efteling live-entertainment en later manager Live Entertainment & Theaterproducties.
Het was de eerste keer dat een korte film werd gemaakt over het verhaal achter een Efteling-attractie. Later produceerde de Efteling zelf films over De Vliegende Hollander, Joris en de Draak en Baron 1898.
Cast
In volgorde van verschijning:
- Nico Bosman als parkwachter in de Efteling.
- Thieme Goudswaard als Bastiaan, de jongen die de bezem steelt en het boek van Hugo vindt en voorleest.
- Christian Manders als Geert, vriend van Bastiaan.
- Aus Greidanus Jr. als Hugo, een jonge jongen die geen toekomst ziet in een leven als leerlooier of werken in de herberg, maar na het stelen van een zak geld lid wordt van de beruchte roversbende de Bokkenrijders en het weet te schoppen tot de beste bandiet. Greidanus is bekend van verschillende tv-series. Voordat hij te zien was in Hugo had hij rollen in onder andere Goede tijden, slechte tijden (1991) en De tasjesdief (1995). Daarna werd hij vooral bekend om zijn rollen in Vuurzee (2009) en Bellicher (2010).
- Tygo Gernandt als Mathijs, vriend van Hugo die in de herberg werkt die door de Bokkenrijders wordt overvallen. Tygo was al op tv te zien voor Hugo, maar werd vlak na de Efteling-film beroemd in Nederland door de populaire jeugdserie Fort Alpha (1996-1997). Daarna volgden vele rollen in series en films. Een grote doorbraak was de hoofdrol in de film Van God Los (2003), waarmee hij een Gouden Kalf won. In 2005 won hij een Gouden Kalf voor zijn rol in de film Het Schnitzelparadijs. Gernandt speelt nog steeds grote rollen in allerlei Nederlandse producties, waaronder een vaste rol in de tv-serie Dokter Tinus (2012-2017).
- Dick van Oosten als patser, de rijkaard wiens geldbuidel door Hugo wordt gestolen. De acteur is bekend van de films en series De 9 dagen van de gier (2001), Extravaganza (1991) en De verstekeling (1997).
- Theo de Groot als Josef Kirchhoff, de leider van de Bokkenrijders die Hugo opneemt als ware het z'n eigen zoon. De Groot is bekend van zijn rollen in vele bekende tv-series: Spijkerhoek (1991), Medisch Centrum West (1991), Diamant (1993), Fort Alpha (1996), Goudkust (1999), Westenwind (2000) en Flikken Maastricht (2012-2013). De echte Joseph Kirchhoffs, zoals zijn naam voornamelijk wordt gespeld, was ten tijden van Hugo's opvolging in 1796 al niet meer in leven en overleed ook niet aan ouderdom zoals de film doet vermoeden, maar werd opgehangen in 1772.
- Dennis Költgen als Lodewijck, de conculega van Hugo die de nieuwe leider van de Bokkenrijders wil worden. Költgen heeft later kleine rollen gehad in de tv-series Westenwind (1999), Goede tijden, slechte tijden (2010) en Petticoat (2016). De naam Lodewijck zal waarschijnlijk refereren aan de eerste naam die Ton van de Ven in gedachte had voor Hugo.
- Reinier Heidemann als vader van Hugo.
- Griete van de Akker als de moeder van Hugo.
- Martien Hendriks als de boer die wordt overvallen door Hugo en Lodewijck.
- Petra Burger als Vrouwe Goeds, de geheimzinnige dame in het wit die Hugo vervloekt. Burger is een zangeres en musicalactrice die tegenwoordig door het leven gaat onder de naam Petra Berger. Ze deed samen met haar zus in 1987 mee aan de Soundmixshow, waar ze de finale haalden. Onder de naam Chess hadden ze een bescheiden hit met het nummer "Never Change A Winning Team". Daarna volgt een carrière als musicalster, in onder andere Sweeney Todd, Belle in Belle en het Beest in Duitsland en Maria in The Sound of Music (1995). Sinds 2001 maakt ze weer platen en gaat op tournees.
- Jan de Koning als de oude Hugo. De Koning zien we in de jaren negentig vooral gecast worden voor de rol van oude man in verschillende Nederlandse films en tv-series.
Crew
- Scenario en Regie: Dennis Bots
- Produktie: Jeroen Zwartjes
- Camera: Eric Smit
- Licht: Vincent Geijsel
- Montage: Job ter Burg
- Geluid: Herman Pieete en Rinie Jansen
- Muziek: Sound Palette en Ruud Bos
- Ontwerp hoes: Robert-Jaap Jansen
Locaties
- De scènes in het heden en de exterieurshots van Villa Volta zijn opgenomen in de Efteling, tijdens de wintersluiting 1995-1996. Binnen was de attractie nog volop in aanbouw. Op de opnamedag lag er sneeuw, waardoor de crew met bezems en heaters aan de slag moest om de locaties sneeuwvrij te maken.
- De kerk die dienst doet als de Postelse Abdij is de kerk in Provinciaal Domein Bokrijk.
- Dorpskerk Leur.
- In het Muiderslot werd de eerste scène in de 18e eeuw geschoten. Ook de draaiende kamer van Hugo werd hier opgenomen.
Vertoningen
De film werd op 28 april 1996 op tv uitgezonden door de TROS, om 18:58 uur op Nederland 2. Hij was ook te zien als studentenfilm op het Nederlands Filmfestival in Utrecht. De film werd later ook herhaaldelijk uitgezonden bij Omroep Brabant.
Nadien werd hij uitgebracht op VHS en was te koop in de Efteling voor ƒ 24,95. Naast deze videoband is de film nooit heruitgebracht. Op de dvd De Magische Bol is een hoofdstuk te vinden getiteld "Hugo - De historie achter Villa Volta", dit is echter niet de film maar een compilatie van attractiebeelden.
Wetenswaardigheden
- Er lijkt een verwijzing te zijn naar de Steven Spielberg-film Indiana Jones and the Last Crusade (1989). Daarin mag de heilige graal niet over het zegel bij de uitgang van de tempel worden gedragen, net als dat in Hugo het gestolen zilver niet voorbij het heilige kruis bij de uitgang van de Postelse Abdij mag komen.
- Midden jaren negentig lijkt er een kleine opleving te zijn voor de Bokkenrijders, want twee jaar voor deze film en de attractie werd de tv-serie De Legende van de Bokkerijders uitgezonden. Deze serie, gebaseerd op een boek van de Nederlandse schrijver Ton van Ree, werd geregisseerd door Karst van der Meulen, die eerder de film Peter en de Vliegende Autobus had gemaakt.
- Het kledingatelier van de Efteling maakte de diverse historische kostuums.