De Magische Liefdesbron was een fontein, tussen 1954 en 1959 gelegen aan het 'Liefdeslaantje' achter de huidige EHBO-post Marerijk naast de Speelweide. Na het buiten bedrijf stellen van de 'attractie' in 1959 werd het barokke decor met een beeldje van Cupido verplaatst naar het Sprookjesbos en samen met het vijvertje van de buste van Kogeloog hergebruikt voor een nieuwe attractie aldaar: de Dansende Dolfijn. Deze werd in 1970 op zijn beurt als basis gebruikt voor de Zeemeermin, waarin dus nog altijd onderdelen van de Liefdesbron zijn te herkennen.
De Liefdesbron, ontworpen door Anton Pieck, werd gebouwd samen met enkele andere uitbreidingen om deze hoek van het park wat meer aanzien te geven: het Anton Pieckplein met onder andere het Poppentheater en een poort aan de Dubbele Laan. De bron maakte samen met deze andere nieuwigheden zijn debuut aan het begin van seizoen 1954, en werd officieel geopend op 5 juni van dat jaar, door de echtparen Van der Heijden, Reijnders en Pieck.[1]
De fontein
Verliefde stelletjes konden bij de Liefdesbron zien hoe sterk hun liefde voor elkaar nu eigenlijk wel niet was. Een stenen vis tegen een met barok- of rococovormen gedecoreerde achterwand met acanthusbladmotieven spoot het water in een schelpvorming bassin eronder, gedragen door twee verstrengelde meerminnen. Het paar kon aan weerszijden van de bron gaan staan en elkaar omhelzen of de hand reiken. Ze drukten daarbij een beugel in die ervoor zorgde dat rode kleurstof in het water werd gedaan. De kleurstof kwam uit de bek van de vis in het decortje. Hoe sterker de liefde, hoe sneller de kleur van het water veranderde in roze of soms zelfs donkerrood.
Twee geliefden houden elkaars hand vast en...
...het stromend water kleurt rood.
Pieck had ook twee rijmpjes bedacht voor bij de fontein:
De vrouw, om
't liefdesvuur te blussen
moet hier zich willig
laten kussen
De man staat hier
vol ongeduld
Van liefde is zijn hart
vervuld
De verschillende ontwerpen van Pieck voor het geheel tonen de nodige variaties die overwogen werden: met of zonder 'ruïne-achtige' achterwand, met of zonder rotswerk in het bassin, en een variant met twee van een hartendecoratie voorziene bankjes, waarbij het effect waarschijnlijk al puur door plaatsnemen geactiveerd zou worden.
- Ontwerpen door Anton Pieck
Ontwerp en rijmpjes, versie met bankjes
Voor brokkelig muurtje en met suggestie tot planten rozen
Alternatief met rotswerk in het bassin
Ontwerp van het mannenrijmpje
Ontwerp van het vrouwenrijmpje
Locatie
De bron was gelegen achter de huidige EHBO-post Marerijk, tussen de Speelweide en het Carrouselpaleis aan een bospad dat door bezoekers toepasselijk 'Liefdeslaantje' was gedoopt.
Er is echter lange tijd verwarring geweest over de locatie. Voer hiervoor was waarschijnlijk het feit dat het decortje later hergebruikt is in het Sprookjesbos. Het bovenste deel met het beeldje van Cupido (in de Romeinse mythologie de zoon van de godin van de liefde, Venus) is namelijk verplaatst en hergebruikt als achtergrond van de Dansende Dolfijn en later de Kleine Zeemeermin in het Sprookjesbos, en aldaar nog steeds te zien.
Volgens diverse krantenartikelen uit april 1954[2][3] was de Liefdesbron te vinden "in het romantische laantje dat aan het sprookjesbos grenst en dat bij de bezoekers reeds de naam "liefdeslaantje" heeft gekregen" (Dus niet in het Sprookjesbos.) Ook wordt in advertenties de Liefdesbron genoemd als attractie naast, dus niet onderdeel van, het Sprookjesbos. Op een situatietekening uit 1969 is het Liefdeslaantje ondubbelzinnig aangegeven als het pad tussen Speelweide en Carrouselpaleis.[4]
Volgens het jubileumboek Zijn we d'r al? uit 2012 stond de Liefdesbron echter op dezelfde plek waar later de Zeemeermin kwam,[5] maar de jubileumtentoonstelling 65 jaar Efteling van 2017 positioneert hem wel op de plek aan het Liefdeslaantje naast de Speelweide. We gaan er dus vanuit dat men in 2012 een foutje heeft gemaakt.
Het verdwijnen van de Liefdesbron
De meest waarschijnlijke reden voor het verwijderen van de Liefdesbron in 1959 is dat hij niet voldeed aan de verwachtingen van bezoekers. Een vaak gehoorde reden is dat het technisch regelmatig niet werkte: het water kleurde niet op tijd of helemaal niet als mensen elkaar de hand toestaken. Dat zorgde dan voor problemen bij de paren die in de veronderstelling waren verliefd te zijn op elkaar.
Een alternatieve verklaring zou de rooms-katholieke inslag van de Efteling zijn. De pastoors F.J. de Klijn en E. Rietra waren van oudsher in het bestuur vertegenwoordigd en waren dus ook verantwoordelijk voor het aanbod in attracties, en zij waren wellicht niet zo blij met de Liefdesbron.
In de tentoonstelling 65 jaar Efteling wordt stellig beweerd dat het niet-functioneren van het effect de reden van het verdwijnen was.
In 2018 werd op de Pardoes Promenade het Interactief Podium geopend, dat bepaalde elementen van de Magische Liefdesbron in herinnering roept.
- ↑ De Echo van het Zuiden: Een merkwaardige dag in "De Efteling" (8 juni 1954)
- ↑ De Tijd: Liefdesbron in "De Efteling" (16 april 1954)
- ↑ Echo van het Zuiden: De Efteling / Kaatsheuvel (16 april 1954)
- ↑ Situatietekening behorende bij bouwvergunningsaanvraag toiletgebouw (februari 1969)
- ↑ Van der Ende et al.: Zijn we d'r al? (2012)