Sprookjesboom is een 3D-animatieserie naar een idee van Olaf Vugts en geproduceerd door Motek Entertainment.
Op 2 oktober 2006 werd bij de TROS de eerste aflevering uitgezonden van de serie die zich richt op kinderen in de leeftijd van 3 tot 7 jaar. De serie werd gelijk een groot succes en wordt inmiddels uitgezonden in Nederland, België en Duitsland. Het succes leidde tot de gefaseerde uitbouw van het 'merk' Sprookjesboom via musicals, entertainment en culmineerde in het plaatsen van de Sprookjesboom in het Sprookjesbos.
De Efteling zet de kaders voor de serie; het schrijven van de scripts, de daadwerkelijke productie en regie zijn uitbesteed aan Motek Entertainment. Regisseur is Hans Walther.
Het 'merk' wordt binnen de Efteling gezien als een voorbeeld voor hoe een 'merk' ontwikkeld zou moeten worden.
Inhoud
Kenmerken
In de serie spelen diverse figuren uit het Sprookjesbos van de Efteling een rol, zoals Roodkapje, de Heks, de Wolf en Klein Duimpje. Ze zien er bij benadering zo uit zoals ze in het Sprookjesbos voorkomen en gedragen zich herkenbaar naar de sprookjes waar ze op gebaseerd zijn. Het figuur van Wolf is samengesteld uit de twee wolven die je in het Sprookjesbos kunt tegenkomen. De figuren beleven avonturen in een gezamenlijke wereld, die de grenzen van de individuele sprookjes overschrijdt. Zo kan het zijn dat Roodkapje, Klein Duimpje en Fakir gezamenlijk in een verhaal voorkomen. Hun karakters zijn veel verder uitgewerkt en geconcretiseerd dan in de sprookjes het geval was.
Verteller van elke aflevering is de oude, wijze Sprookjesboom, die elke aflevering opent en sluit door het verhaal in- en uit te leiden. Hij is zelf ook aanwezig in de wereld en interageert met de sprookjesfiguren. Hij is (inmiddels was) daarmee de enige figuur in de serie die niet in het echte Sprookjesbos voorkomt.
Het combineren van diverse sprookjesfiguren in één verhaallijn was niet nieuw. Al in Anton Pieck en de wonderbaarlijke geschiedenis van de Efteling trekken ze samen op. In het verhaal van Holle Bolle Gijs zoals dat in Het Sprookjesboek van de Efteling is geschreven door Truus Sparla ontmoet Gijs andere Sprookjesbosbewoners. Ook in De Efteling-elfjes is dit het geval, al is hier wel nog sprake van twee verschillende wolven.
Ontwikkeling
De ontwikkeling van de Sprookjesboom is een direct gevolg van de live-action televisieserie Sprookjes, die de Efteling samen met Ketnet in 2004 op tv bracht en de eerste echte mediaproductie van de Efteling was. De serie was een succes te noemen en dit leidde tot de drang om een volgende productie te maken.
Daarnaast had de Efteling in 2003 een serie 'characters' laten ontwikkelen van de diverse sprookjesfiguren uit het Sprookjesbos door Geesink Studio's: de Sprookjesbosbewoners. Deze getekende characters waaronder Roodkapje, Wolf en Holle Bolle Gijs, werden alleen ingezet voor gelicenseerde producten en voor merchandising. Besloten werd om deze characters als basis te gebruiken tot een tekenfilmserie: de Sprookjesboom.
Het idee en concept voor de serie werden in 2005 bedacht door Olaf Vugts. Een rechtstreekste inspiratiebron voor hem was de televisieserie De Fabeltjeskrant uit de jaren 60, 70 en 80, waarin een uil elke aflevering begint een verhaal te vertellen over de bosdieren, dat vervolgens getoond wordt, waarna de uil weer afsluit met een vaste zinspreuk.
Filmmaker Dennis Bots had een centrale rol in het concept- en schrijversteam voor Sprookjesboom. Hij bedacht veel van de karaktereigenschappen van de personages. Bots stelde voor de eerste twee seizoenen een 'writers room' samen om scenario's van afleveringen te schrijven en ideeën te verzamelen. In dit team van vier schrijvers zaten naast Bots ook Ajé Boschhuizen (van Sesamstraat), Sander de Regt (van de Club van Sinterklaas) en Jurrian van Dongen (van het Klokhuis).
Voor de muziek werd aan een aantal componisten gevraagd een muziekstuk in te sturen. Hieruit werd de Engelse componist Ant Neely geselecteerd, die sindsdien de soundtrack van de afleveringen verzorgt. Veel van de liedjes die in de serie worden gezongen werden geschreven door Jerry Rijstenbil en Gregor Hamilton.
Format
Elke aflevering is voor de herkenbaarheid gegoten in een vast format en duurt vijf minuten. De camera zweeft door het Sprookjesbos en het logo van de serie komt in beeld, begeleid door de intromuziek. De Sprookjesboom komt in beeld en zegt:
Hallo lieve kinderen. We leven hier in het Sprookjesbos meestal lang en gelukkig. Maar er was eens een dag, dat dat anders was...
Hij vervolgt met het voor de aflevering specifieke verhaal, waarin de figuren een probleem tegenkomen, dat oplossen en er een les uit leren. In de serie wordt doelbewust gelaagde humor gebruikt, om zo ook de ouders aan te spreken. Aan het eind komt de boom weer in beeld, hij vat de moraal nog even samen en sluit af met:
Dat doet me denken aan die keer dat... Maar dat, lieve kinderen, dat is weer een ander verhaal.
De camera zweeft weg van de boom, stijgt op tot boven de boomtoppen waar het kasteeltje van Doornroosje te zien is in het maanschijnsel. Een wisselend karakter komt nog even langs voor de maan.
Techniek
Voor het produceren van de serie werd gebruik gemaakt van 3D-animatie met motion capture. De Efteling was het bedrijf Motek Entertainment tegengekomen op een conferentie, dat gespecialiseerd was in het produceren van animaties op basis van motion capture. Een mens wordt in de studio beplakt met sensoren, waarna hij de bewegingen van het animatiefiguur maakt. Die worden door de computer geregistreerd en het model van het tekenfilmfiguur maakt op basis daarvan dezelfde lichaamsbewegingen.
De gezichtsuitdrukkingen worden vervolgens met joysticks uitgevoerd, en speciale handschoenen worden gebruikt om de handbewegingen te modelleren. De mondbewegingen worden automatisch gegenereerd op basis van het geluidsspoor.
Voordeel van de techniek is dat het goedkoop is. De techniek heeft ook zijn beperkingen in welke bewegingen allemaal mogelijk zijn. Zo kan Reus niet liggen en zal dus altijd zittend slapen.
Karakters
De karakters van de serie zijn de Sprookjesbosbewoners. Met ingang van de tweede serie afleveringen in 2007 zijn zes karakters benoemd als de hoofdkarakters, waarvan er altijd minstens één in elke aflevering voorkomt. Op basis van marktonderzoek naar de populariteit van de karakters zijn er nieuwe toegevoegd of bestaande aangepast. Zo kwam Assepoester ook in 2007 als extra hoofdkarakter de cast versterken.
Er is door de Efteling een Karakterbijbel samengesteld, mede omdat er veel met externe schrijvers gewerkt zou worden, met voor elk alle karaktereigenschappen, maar bijvoorbeeld ook Pantone PMS- en textielkleuren. In het begin spraken twee characters Vlaams om de zuidelijke doelgroep aan te spreken.
Klik op de naam van elk van de personages voor uitgebreide informatie.
Hoofdkarakters
|
Sprookjesboom Verteller en gastheer van de serie. Bemoeit zich nauwelijks met het verhaal. |
|
Draak Stoere, vuurspuwende schatbewaker op zoek naar vrienden. |
|
Roodkapje Een vrolijk en naïef meisje waarmee de kijker zich kan identificeren. |
|
Heks Antagonistisch oud vrouwtje met toverketel dat kinderen wil eten en vaak samenspant met Wolf. |
|
Wolf Niet bijster slimme opportunist die Roodkapje en geitjes op wil eten. |
|
Assepoester Compulsief schrobbende prinses en autoriteit van het bos. |
Bijkarakters
|
Reus Graagslapende reus die zijn gestolen laarzen terug wil. |
|
Fakir Oosterse tovenaar die op rijm praat en verschijnt na drie keer stampen. |
|
Klein Duimpje Uitzonderlijk klein jongetje met zeven mijlslaarzen dat verliefd is op Roodkapje. |
|
Kabouters K* Zeven kabouters wier naam begint met K, waarvan Ko het meest op de voorgrond treedt. |
|
Langnek Plechtige reus, rustbrenger en sterke arm van prinses Assepoester. |
|
Geitje Benjamin en de geitjes Naïef babygeitje en zijn zes broertjes en zusjes. |
|
Ezel Goudpoepende viervoeter die vastgenageld staat op zijn sokkel voor Herberg de Ersteling. |
Omroepen
De serie werd de eerste jaren in Nederland uitgezonden bij de TROS. Nadat in 2009 het zusterprogramma Sprookjesboomfeest onderwerp werd van onderzoek door het Commissariaat voor de Media wegens vermeende commerciële uitingen, staakte de omroep uitzending van beide programma's. Sprookjesboom is toen een tijdje niet op televisie geweest. De afleveringen zijn later ondergebracht bij commerciële omroepen RTL 8 en Nickelodeon.
De serie is in de Zuidelijke Nederlanden ook te zien op Omroep Brabant en Ketnet. Vanaf 1 april 2009 werd de serie in Duitsland uitgezonden onder de naam Märchenbaum op de regionale omroep NRW.TV.
In totaal zijn vijf seizoenen van elk 52 afleveringen geproduceerd.
Andere uitingen
Het aanslaan van de televisieserie leidde al snel tot de wens om hem ook zichtbaar te maken in het attractiepark. Eind 2006 werd daarom begonnen met entertainment in de vorm van Sprookjesboom-handpoppen, die sinds het seizoen daarop hun vaste parkshow hebben in het Openluchttheater: 'Er was eens'. Kleinere shows met handpopen vinden ook nog plaats, bijvoorbeeld in het Efteling Hotel.
In 2008 volgde de musicalproductie Sprookjesboom op Reis, die de aanleiding vormde voor diverse vervolgmusicals, alle gebaseerd op de handpoppenact.
De cirkel werd rond door het plan om de Sprookjesboom zelf ook een fysieke presentie in de Efteling te geven. Dit leidde in 2010 tot de opening van de Sprookjesboom in het Sprookjesbos als 'sprookje' op de route. In aanloop daartoe werd nog het spin-off televisieprogramma Sprookjesboomfeest uitgezonden. In 2012 volgde zelfs een heuse bioscoopfilm: Sprookjesboom de Film.
Het licensingmodel dat met de Geesink-sprookjesfiguren al bestond wordt voortgezet met de Sprookjesboomfiguren, die verschijnen op thee, Roosvicee en cakejes. En uiteraard is er in de winkels in het park veel merchandise beschikbaar.
In juli 2016 werden de etalages van Efteldingen allemaal voorzien van een andere figuur uit Sprookjesboom, elk met een eenvoudige beweging.
In mei 2017 kwam de Efteling opeens met een helemaal nieuwe Sprookjesboom-televisieserie: Sprookjesboom Show. Opvallend is dat hierbij geen gebruik werd gemaakt van de oorspronkelijke 3d-animatie, noch van de bestaande handpoppen, maar een nieuwe verschijningsvorm: er werden muppets vervaardigd van de bekende figuren die korte sketches opvoeren.
- Andere uitingen van het Sprookjesboom-merk
Handpop Benjamin
In het Sprookjesbos
Merchandise
Muppets
