De Kate Bush-special is een in 1978 in de Efteling opgenomen televisieprogramma waarin zes muziekvideo's met Kate Bush in de hoofdrol worden getoond. De special, die bij Kate Bush-fans bekend staat als "de Efteling-special", diende ter promotie van het kersverse Spookslot en het debuutalbum The Kick Inside van Kate Bush. Diverse locaties in de Efteling vormen het decor voor de video's.
De special duurt twintig minuten en werd geregisseerd door Rien van Wijk, de geestelijk vader van Toppop, die al voor de officiële opening van de nieuwe attractie interesse toont om daar opnamen te maken. Vleiend zei hij "dat de mooie Kate uitstekend past in het Spookslot".[1] Achter de camera stond Henk Gulikers.[2] De special werd om 19.12 uur op 12 mei 1978 uitgezonden door de TROS, twee dagen na de officiële opening van de nieuwe attractie. Het was het eerste Nederlandse televisieoptreden van de toen negentienjarige zangeres.
Inhoud
De special
Moving
De special begint met een speciaal gemaakte grafsteen bedekt met bladeren. De wind blaast de bladeren weg om de naam "Kate Bush" te onthullen. Kate komt vervolgens in beeld, de eerste keer dat het Nederlandse publiek kennis maakt met haar zang en dans. Het nummer 'Moving' is opgenomen voor het Spookslot. Enkele luchtopnamen werden gemaakt met een kraan.
Wuthering Heights
Het bekendste nummer van Kate Bush, de hit van 1978, is opgenomen in de hoofdshow van het Spookslot, daar waar je als bezoeker niet kan komen. Kate komt uit de sarcofaag gekropen en draagt een lange witte jurk. Wandelend en dansend beweegt ze zich door de hoofdshow. Voor extra effect is er een rookmachine aanwezig. Kate danst onder meer voor de galerij van de monniken, in de catacomben en tussen de grafstenen.
Them Heavy People
Het nummer begint in de voorshow van het Spookslot. We zien Kate in de glazen bol van de Oosterse Geest, op het plein voor de Indische Waterlelies en tussen de rechters in het zolderraam in de hoofdshow van het Spookslot.
The Man With the Child in His Eyes
Dit nummer is opgenomen bij de Roei- en Kanovijver, waar Kate tussen de zwanen zit. Voor extra effect wordt een zachte focuscirkel toegevoegd in sommige opnamen.
Strange Phenomena
Opnieuw is Kate te zien in de kristallen bol van de Oosterse Geest, maar de camera zoomt uit om de complete figuur te onthullen. In de andere shots van deze clip zien we Kate in de donkere gang van het Spookslot, waar ze zich bevindt naast haar spiegelbeeld. Ze draagt een rood glinsterend tovenaarskostuum met een zwarte hoed en ze neemt een reeks van gekleurde zakdoeken uit haar mouw. We zien haar verder dansen voor de Oosterse Geest en verderop in de donkere hal (met op de achtergrond een lege nis met blauw licht erin, waar normaal gesproken de bewegende schedels liggen).
The Kick Inside
Kate bevindt zich in een roeiboot die dient als een doodskist. Haar haar is grijs geschilderd en ze draagt een zwarte jurk met een sluier. Ze is omgeven door rode en witte bloemen. Aan het einde van het nummer trekt ze haar sluier over haar gezicht, waarna de boot verder de vijver op drijft. Hiermee eindigt de special.
- De Kate Bush-special
Voor het Spookslot
Op het Spookslot
Voor de Indische Waterlelies
Opnamen
Credits
- Locatie: De Efteling
- Ontwerp Spookslot: Ton van de Ven
- Graphics: Godske Holck Bruun
- Filmcamera: Henk Gulikers
- Verlichting: Eli Huitema, Bert Klos
- Geluid: Piet Monnereau
- Make up: Appie Gorter
- Film Editing: Hans van Dongen
- Videobewerking: Evert Elbertse
- Productie en de adjunct-directeur: Marianne Manders
- Productie en Regie: Rien van Wijk
Zerk
Speciaal voor de gelegenheid werd van steen een grafzerk vervaardigd met de naam van Kate Bush erop, deze werd gebruikt in het filmpje. Daarna belandde de zerk in de stoffige opslagruimten van het Spookslot, om in 2003 plotseling weer tijdelijk op te duiken voor de ingang van het Spookslot - waarschijnlijk ter ere van het 25-jarige jubileum van de attractie. Sinds de winter van 2007 is de zerk in de catacomben van de hoofdshow te zien, vlak bij de zerk van de zanger Den Hegarty. In het voorjaar van 2022, vooruitlopend op de definitieve sluiting van het Slot, verdween hij weer naar achter de schermen. In het voorjaar van 2023 was hij weer even te zien, geëxposeerd in het Noordbrabants Museum tijdens Efteling: De tentoonstelling.
Danse Macabre
Vanwege de legendarische connectie van Bush met het Spookslot, zijn in het gebied rondom Danse Macabre verwijzingen naar haar opgenomen. In den Swarte Kat hangen vaantjes van een internationaal muziekconcours, waarvan er één, die van 1868, wordt vermeld dat de opening verricht wordt door "Cathérine Arbuste". Als je deze Franse naam vertaalt naar het Engels wordt dat "Catherine (Kate) Bush", en inderdaad, bij de openingsceremonie van de attractie zong een sopraan in een witte jurk. Het uiterlijk van de artiest in de foto op het vaantje heeft ook gelijkenissen met Kate Bush.
In de wachtrij van de attractie is ook een grafsteen te vinden van Cathérine Arbuste (dus niet de oorspronkelijke "Kate Bush"-zerk). Ze was "sopraan" aldus het opschrift en de vermelde geboortedatum, 30-07-1858, is exact een eeuw voor de werkelijke van Bush.
Wetenswaardigheid
- Kate Bush verbleef tijdens de opnames in het luxe hotel-restaurant De Swaen in Oisterwijk, dat toen net nieuw geopend was en waar chef-kok Cas Spijkers in de keuken stond.
- ↑ Henk vanden Diepstraten: 'De Efteling/Kroniek van een Sprookje' (2002), Tirion, pag. 107
- ↑ Gniletfe: De Kate Bush-special