Flappie de Clown was een personage van de acteur Ab van der Linden, dat hij tussen de jaren vijftig en negentig speelde. In 1978 verschijnt een boekenserie over Flappie waarvan Anton Pieck het eerste deel illustreert. Pas echt bekend werd hij van zijn eigen televisieserie begin jaren tachtig, waarvan drie series in de Efteling werden opgenomen.
Inhoud
Flappie de Clown
De acteur Ab van der Linden (Amsterdam, 6 september 1911 - Amstelveen, 22 mei 1999) is vooral bekend van zijn vele terugkerende bijrollen in Ti-ta-tovenaar. Daarnaast speelde hij vanaf eind jaren vijftig de rol van Flappie. Hij begint met optredens als het duo Appie en Flappie. In 1978 verschijnt de lp De avonturen van Clowntje Flappie. Dat jaar begint ook de boekenserie van Boud van Doorn, waarvan het eerste deel Flappie en zijn hondje Dinky geïllustreerd is door Anton Pieck.
Landelijke bekendheid kreeg Flappie in de jaren tachtig toen de avonturen van de clown op televisie verschenen. Er werden in 1983 en 1985 drie series uitgezonden door de TROS die waren opgenomen in de Efteling. In februari en maart 1983 was er de zesdelige serie Flappie in Sprookjesland/Treurrijk. Drie maanden later werd een zevendelige vervolgserie uitgezonden Flappie's Wonderbaarlijke Reis. In 1985 kwam er de serie Flappie de Clown in Sprookjesland, die bestond uit twintig afleveringen van ieder vijf minuten.
In 1998 was Ab van der Linden voor het laatst in de rol van Flappie te zien bij het programma Laat de Leeuw van Paul de Leeuw. In 1999 overleed Van der Linden op 87-jarige leeftijd.
De tv-series
De televisieseries uit de jaren tachtig waren gericht op een zeer jong publiek. Iedere aflevering duurde vijf minuten en werd oorspronkelijk uitgezonden in het kleuterblok in de vroege avond op Nederland 1. De kwaliteit van de series was niet al te best. Er kwam een keur aan bijzonder vreemde karakters voorbij, waarbij veel verschillende rollen door dezelfde acteurs werden ingevuld. Desondanks waren de twee korte series uit 1983 populair, waardoor er in 1985 een langere serie werd gemaakt. Deze werd in 1986 herhaald en is meermaals op videocassette verschenen.
De afleveringen zijn nu interessant voor Eftelingliefhebbers vanwege hun kijkje op het park van toen. Clown Flappies lijfspreuk, die veelvuldig herhaald werd in de series was "Zal ik het doen, of zal ik het niet doen?" en is in bepaalde kringen legendarisch geworden.
Flappie in Sprookjesland/Treurrijk (1983)
De eerste televisiereeks werd in de zomer van 1982 opgenomen in de Efteling. De zesdelige serie werd uitgezonden van 15 februari tot en met 22 maart 1983, iedere dinsdag om 18.55 uur op Nederland 1.[1]
De serie bestaat uit twee verhaallijnen die ieder in drie afleveringen werden gebracht. In de eerste drie afleveringen gaat Flappie op reis door Sprookjesland, waarvoor de Efteling dus als decor dient. Flappie kust Doornroosje wakker, waarbij ze verandert in een lelijke heks. Om haar terug te veranderen moet Flappie op zoek naar het toverwater. In aflevering 3 lukt Flappie dat.[2][3]
In de vierde aflevering gaat Flappie op reis naar Vreugderijk, maar in plaats daarvan komt hij in Treurrijk. Hij wil de mensen aan het lachen maken en komt er achter dat hij de koning aan het lachen moet krijgen om de betovering te verbreken om Treurrijk weer te veranderen in Vreugderijk. Uiteindelijk lukt Flappie dat, waardoor narretje Neuteboom bevrijd wordt - een rol van Dio Oberon.[4]
Flappie's Wonderbaarlijke Reis (1983)
De tweede serie werd opgenomen in april 1983, een paar dagen na de uitzending van de eerste serie, en kwam al snel op televisie. Op 24 mei werd de eerste aflevering uitgezonden en er volgde wekelijks een nieuwe episode van vijf minuten, waarbij de laatste aflevering 12 juli werd uitgezonden.[5]
In deze serie van zeven delen vindt Flappie een nieuw vriendje in het varken Skippie.[6] Het is echter een bijzondere big, want het dier kan vliegen. Flappie maakt een vlucht met Skippie, maar valt van de rug van z'n vriendje. Flappie is Skippie kwijt, maar vindt 'm weer terug. Wanneer de clown dan honger krijgt gaat 'ie pannenkoeken bakken. Flappie komt er achter dat hij dat niet kan. In de laatste aflevering wil Flappie in een luchtschip varen.
Voor het vliegend varken werd een varken van de Stoomcarrousel gebruikt, dat aan een hijskraan enkele meters omhoog werd gehesen op het plein voor de zojuist geopende Piraña.
Flappie de Clown in Sprookjesland (1985)
In de zomer van 1984 werd de derde serie met de verwarrende titel Flappie de Clown in Sprookjesland opgenomen. De eerste uitzending was op woensdag 2 januari 1985 om 19.00 uur op Nederland 1. De serie werd gedurende twintig weken wekelijks uitgezonden in afleveringen van vijf minuten elk.[7] In april en mei 1986 werd de serie herhaald in afleveringen van een kwartier.
Flappie beleeft een avontuur dat zich concentreert rond de reis terug naar "Alleland" van de verdwaalde en ontneusde Jokie de Prrretneus. Flappie probeert weg te komen van de kabouters in Sprookjesland waar hij nu woont. Met de trein gaat hij op reis. Daar steelt hij per ongeluk een hoed met bloemen van een passagier. Een conducteur houdt 'm hiervoor vast, maar Flappie weet te ontvluchten. Dan vindt hij de kleine nar Jokie die zijn neus kwijt is. Flappie helpt met zoeken en neemt een lift met een automobiel. Jokie, in de koffer van Flappie, zegt alles na wat de automobilist zegt, waardoor Flappie uit de auto wordt gezet. Het blijkt dat de bloem van de hoed betoverd is, en Jokie bij aanraking met de bloem alles nazegt wat hij hoort. Dan ontmoet Flappie de kikker Zoekgoed die zijn koffer wil stelen. Als Zoekgoed dat lukt gaat hij een wilde rivier af om van Flappie te ontsnappen. Flappie gaat dan alleen verder en komt een zeemeermin tegen die hem vertelt wat hij moet doen. Hij gaat naar Bullevis die hem laat meeliften in zijn bootje om naar Alleland te komen. Uiteindelijk weet Flappie daar te komen, wilde Zoekgoed alleen maar helpen en vindt Jokie zijn neus terug.
Zorgvuldig zijn alle recente nieuwigheden van het park verwerkt in de serie: De tocht in de trein gaat over het nieuwe spoor van de Stoomtrein, de auto is d'Oude Tuffer, de wilde boottocht van Zoekgoed gaat over de Piraña en de ontmoeting met zeeman Bullevis vindt plaats in de Polka Marina. Vooral Carnaval Festival krijgt veel aandacht. De complete plotlijn draait om Jokie de Prrretneus en de laatste scènes van de serie spelen zich af in het decor van de attractie. Ook enkele klassieke Efteling-locaties als een station van de Stoomtrein en het Kabouterdorp passeren de revue.
Opvallend zijn de vreemde karakters in de serie, waaronder een enorme kikker (gelijkend op die van Harmony de Kwakers, gespeeld door een man in een kikkerpak die continu als een kikker rondspringt), een stoomtreinmachinist met een spraakgebrek en een steeds groeiende en krimpende Jokie de Prrretneus, voor de gelegenheid gespeeld door een vrouw.
Het is de enige tv-serie van Flappie de Clown die op home video verscheen, waaronder in 1990 in twee delen op VHS. Op de videocassettes zijn alle afleveringen achter elkaar te bekijken, waarbij iedere band een speeltijd heeft van veertig minuten. De begintune van de serie is het stuk "Le petit garçon au piano" van Alain Morisod & Sweet People uit 1980.
Optredens in de Efteling
Als duo hebben Appie en Flappie optredens verzorgd in de Efteling. Volgens een affiche met evenementen trad het clownsduo op tijdens kindershows op verschillende dagen in augustus 1986 samen met een andere held van de kindertelevisie: Pommetje Horlepiep.
Flappie als straattheater
In 1992 keert Flappie terug in het park, ditmaal als straatentertainment. Het personage ziet eruit zoals Anton Pieck hem getekend heeft, inclusief knapzak en hoge hoed. De act was onderdeel van het nostalgische entertainment in het kader van het veertig jarig jubileum van het park. Voor de act was een script uitgeschreven en kregen de acteurs een grondige training. De act was maar een kort leven beschoren door de lage populariteit van de Anton Pieck-versie van Flappie bij het publiek.[8]
- ↑ Website tvenradiodb.nl
- ↑ Website waarkeekjijvroegernaar.nl
- ↑ Website Beeld en Geluid: Flappie in Sprookjesland
- ↑ Website Beeld en Geluid: Flappie in Treurrijk
- ↑ Leeuwarder Courant: 'Dierenmanieren en Flappie op de buis' (24 mei 1983)
- ↑ Het Vrije Volk (31 mei 1983)
- ↑ De Telegraaf: 'Nieuwe avonturen van clown Flappie' (2 januari 1985)
- ↑ Privégesprek met een acteur die Flappie speelde. (20 juni 2021)