Efteling Sprookjesshow (1996-1997)

De Efteling Sprookjesshow was een musical/parkshow die speelde in de seizoenen 1996 en 1997 in het toenmalige Efteling Theater in het Oosterpark.

Het was de eerste show die gedurende het hele seizoen in het park speelde. De show werd in latere jaren opgevolgd door soortgelijke voorstellingen, waarin sprookjes kort op het toneel werden gebracht met behulp van veel liedjes en dans. In deze eerste editie werden de verhalen van Roodkapje, de Indische Waterlelies en Doornroosje opgevoerd, en de show was elke dag verschillende malen te zien.

De Sprookjesshow was een co-productie van de Efteling en Creative Entertainment Partners, geproduceerd door Maria More Entertainment B.V.. De muziek en arrangementen werden geschreven door Tonny Eyk, de teksten kwamen van Marco Peters en Bob Bouber en de choreografie was in handen van Maria More. De show werd uitgevoerd door onder andere de Maria More Entertainers, die eerder speelden in Showtime met Pardoes uit 1994.

Samenvatting

Hier in de Efteling

De voorstelling begint in het Sprookjesbos. We horen vogeltjes fluiten, de zaal wordt verduisterd en er klinkt muziek. Op het podium lichten er vuurvliegjes op. Vervolgens komen één voor één een aantal sprookjesfiguren het podium op. Een spot verlicht de personages: achtereenvolgens een vreemd wezen met lang oranje haar, een goede toverfee in een blauwe jurk, een slechte toverfee in een zwart-gele jurk, een kabouter met een lange baard, Hans en Grietje en de gelaarsde kat. Een vrouw in klederdracht, waarschijnlijk de Ganzenhoedster, komt het toneel op en begint het lied "Hier in de Efteling" te zingen, waarna de andere figuren aanhaken. Een grote roze draak komt op en boven de boomtoppen van het decor verschijnt zelfs het gezicht van een reus. Geen van deze figuren keert later in de show nog terug.

Na deze inleiding wordt het weer donker in de zaal, en verschijnt Hoei het Sprookspook op het podium die het publiek aan het schrikken probeert te maken. Na enkele pogingen en enkele versprekingen stelt het vliegende laken (met opgeplakte oogjes en mond) het eerste sprookje van de voorstelling voor.

Roodkapje

Achter de tribune, helemaal bovenaan in het theater, zien we een klein bouwvallig huisje vanwaar we de stem horen van de moeder van Roodkapje. Ze stuurt in goede sprookjestraditie haar dochter op pad om wat boodschappen naar haar grootmoeder in het bos te brengen. Op dat moment zien we Roodkapje, met rode muts, rokje, lange vlechten, een geel t-shirt, een klein rugzakje en natuurlijk het mandje met lekkers het huisje uit lopen, om via de trap tussen de tribunes naar beneden te gaan. Ze zet daarbij het lied "Roodkapje" in met de tekst “Roodkapje, Roodkapje, dat ik dat ben dat snap je”. Op haar weg naar het podium treft ze haar vriendje Ko, een groot wit konijn dat haar vergezelt op weg naar haar grootmoeder. Onderweg komen ze een groep wilde bosaardbeien tegen die een eigen lied en dansje hebben, met de weinig verhullende tekst "We kunnen zo heerlijk bij jou naar binnen glijden". De aardbeienpakken werden in 2003 hergebruikt voor de act van de Zingende Bosaardbeien op het Reizenrijkplein.

Wanneer de bosaardbeien het podium aflopen doet de Grote Boze Wolf zijn intrede. We zien hem in het huisje van grootmoeder, links op het podium, zijn gedeelte zingen van het Roodkapje-lied "Haar oma, die oma, die bleef nog taai in Croma". Oma smaakte niet zo, maar Roodkapje lijkt hem een beter hapje. We zien hem zich voorbereiden op haar komst door op het trapje te zitten, een kleed om zich heen slaan en grootmoeders bril op te zetten zodat Roodkapje hem niet zal herkennen als ze binnenkomt. Als Roodkapje eenmaal bij het huisje is aangekomen blijft het konijn buiten zitten, en het meisje zelf begeeft zich naar binnen. De bekende vragen uit het sprookje worden gesteld, waarop de wolf zich bijna verraadt bij elk antwoord, maar wanneer het meisje opmerkt dat oma zo'n grote mond heeft houdt de wolf het niet meer. Roodkapje wordt met huid en haar opgevreten (wat buiten beeld wordt gehouden voor het publiek), maar het meisje roept hard om hulp. Ko, die buiten wat in slaap leek gesukkeld, schrikt hier van op en rent wat voor het publiek langs. Hij zingt hierbij, nog steeds op de melodie van het Roodkapje-lied "Alarm, help, moord en brand, Roodkapje is opgegeten!".

Daarop komt van rechts van de tribune de jager tevoorschijn die met een soort van Duits accent zingt "Waa'isje, waa'isje, die Boze Wolf, waa'isjie?". Ko wijst de jager de weg naar het huisje, waar de wolf in slaap is gevallen. Bij het zien van het grote beest lijkt de jager even af te haken, maar het konijn krijgt hem zover dat hij zich vermant, om vervolgens samen de buik van het dier te openen. Ko en jager stellen zich daarbij op voor de wolf, waarbij, onder begeleiding van enkele cartoon-geluiden de wolf achter de deur van het huisje wordt 'opengesneden', en we Roodkapje en grootmoeder weer heelhuids tevoorschijn zien komen. Als afsluiter zingen de sprookjesfiguren met z’n vijven nog een reprise van het lied. De Boze Wolf, met een grote roze pleister op z'n buik, komt er met een vermaning van de jager vanaf. "We zingen, en springen, gaan vrolijk Eftelingen. Het volgende sprookje staat bijna voor de deur".

De Indische Waterlelies

Er komt een oosterse maharadja in kostuum het podium op die met een overdreven Indisch accent de inleiding vertelt van het sprookje van de Indische Waterlelies, over de oerlelijke heks met de mooie stem. Na deze introductie komt de heks vanuit een holle boom zelf het podium op. Ze brengt met haar prachtige stem het lied "Waarom?" ten gehore waarin ze bezingt net zo mooi te willen zijn als de sterrenkinderen van de maangodin. De sterrenkinderen, gekleed als zeven elfjes met glinsterende jurkjes, vleugeltjes, blond haar en een kroontje op, komen samen met de maangodin (met een maan als hoofddeksel) ten tonele en beginnen een sierlijke dans onder blauw licht. Boven de danseressen hangt een schuine spiegel, waardoor je in de zaal ook het bovenaanzicht van de dans kunt zien.

Wanneer de zon op komt, en de vogels beginnen te fluiten, beveelt de maangodin de sterren mee terug te gaan. Ze zingt het lied "Mee!", op dezelfde melodie als het lied van de heks. De heks neemt de zang over van de maangodin "Nee, ze blijven allemaal bij mij". De heks weet de sterrenkinderen te betoveren met haar prachtige stem. Ze veranderen in een waterlelie. De maangodin vertelt het publiek dat niets deze betovering nog kan veranderen, alleen de maan kan ze nog een vleugje van haar nachtelijk blauw schenken.

Doornroosje

Na deze fraaie uitbeelding van het sprookje van Fabiola beginnen er twee dennenbomen op het podium met elkaar te praten, inclusief bewegende monden en grote ogen. Het vormt de introductie tot het laatste sprookje van de voorstelling: Doornroosje. De wat houterig bewegende plastic kerstbomen brengen het hele verhaal, plus nog een deel van de afsluiting van de show.

Een blonde prins met een compleet witte outfit verschijnt en zingt als een Elvis-look-a-like een rock ‘n roll-nummer "Wakker worden" waarbij twee dansers in rode trainingspakken hem visueel ondersteunen. De prins is een beetje gespannen, want de honderd jaren zijn bijna om, en met behulp van een klok telt de prins samen met het enthousiaste publiek af tot op de laatste seconde van het honderdste jaar precies.

Achter op het podium verschijnt in de verte een groot kasteel waar Doornroosje met haar familie en hofhouding woont. De lichten worden gedoofd, en we zien het doek met het kasteel erop plaats maken voor een grote houten poort die toegang tot het kasteel zou moeten geven. De prins klopt stevig op de poort, totdat deze als een ophaalbrug open gaat. Achter deze poort verschijnt het interieur van het kasteel, met als blikvanger in het midden een grote, statige trap. We zien de koning en de koningin in diepe slaap op hun troon zitten, evenals de complete hofhouding die verspreid over het decor liggen te slapen. De prins sluipt voorzichtig en stil het kasteel door op zoek naar Doornroosje. Als hij boven aan de trap komt vindt hij haar, en kust haar wakker. Zware kerkklokken beginnen te luiden en het hele paleis ontwaakt door deze magische kus.

Er volgt een romantisch lied, "Waar zijn we nou?", waarin de aanstaanden elkaar de eeuwige trouw en liefde beloven. De koning, koningin, prins en Doornroosje zingen daarna een lied waarin de koning besluit dat er mag worden getrouwd en het prinselijk huwelijk aangekondigd wordt. Niet veel later keert Doornroosje terug naar haar eerste plaats, bovenaan de trap, maar inmiddels is ze gehuld in een sprookjesachtige trouwjurk met een meterslange sleep. Een lakei meldt dat het feest kan beginnen waarop de hele cast een koninklijke dans uitvoert. De kleurrijke hofhouding in het paars-goud en enkele narren verzamelen zich daarna voor een heuse tapdans.

Bij regen, bij wind

Dan komt de finale van de show: twee aan twee komen de sterren uit de show naar voren om het applaus in ontvangst te nemen, en zingen daarbij het slotlied "Bij regen, bij wind", wat geen apotheose vormt van het zojuist uitgebeelde sprookje, maar reclame is voor een dagje Efteling. Een voice-over sluit de voorstelling af met de opmerking dat de muziek van de show in het park op cd verkrijgbaar is.

Liedjes

• "Hier in de Efteling"
• "Roodkapje"
• "Wilde bosaardbeien"
• "Een feestmaal kant en klaar"
• "Waa'isjie?"
• "Dit was dan Roodkapje"
• "Waarom?"
• "Mee!"
• "Wakker worden"
• "Waar zijn we nou?"
• "Bij regen, bij wind"

Dagen en tijden

De Efteling Sprookjesshow duurde 35 minuten en draaide twee seizoenen in het Efteling Theater in Ruigrijk. De show werd in het voor- en naseizoen drie keer per dag opgevoerd (namelijk van 4 april tot en met 30 juni 1996, 1 september tot en met 27 oktober 1996, 27 maart tot en met 27 juni 1997 en van 1 september tot en met 26 oktober 1997) om 13.00 uur, 15.00 uur en 17.00 uur. In het hoogseizoen waren de aanvangstijden aangepast in verband met een extra show: van 1 juli tot en met 31 augustus 1996 en van 28 juni tot en met 31 augustus 1997 om 14.00 uur, 16.00 uur, 18.00 uur en 20.00 uur.

Ontwerp

Tot 1996 werden alle grote shows die in de Efteling gehouden werden extern ingekocht. Met dat beleid werd voor de Efteling Sprookjesshow gebroken: voor het eerst werd een productie grotendeels in huis ontworpen en specifiek voor de Efteling geproduceerd.

Decor

Henny Knoet ontwierp de gevel van het theater én het decor van de Sprookjesshow zelf. In gesprekken met Bob Bouber en Maria More verdiepte Knoet zich in de uitgangspunten en ideeën rond de show, maar moest ook rekening houden met het budget, de technische haalbaarheid en hoe zaken werken in de theaterwereld. In een interview in personeelsblad Efteldingen uit 1995, enkele maanden voor de première, zegt Knoet hierover: "Het decor wordt een mengeling tussen driedimensionale decorstukken en wandschilderingen. Beide lopen vloeiend in elkaar door en zullen de bezoeker de suggestie geven dat ze de breedte en diepte inkijken."^[1]

Het decor werd niet alleen gebouwd op het podium, maar liep door langs de wanden van de zaal, tot naast de tribunes. De voormalige randen van het Zwembad werden zo dus een onderdeel van het decor. Achter in de zaal werd een stijlvol huisje opgetrokken waar regie, licht en geluid waren ondergebracht. Roodkapje kwam in het begin van de voorstelling uit dit huisje gelopen, waardoor de bezoekers het gevoel kregen dat ze middenin het (Sprookjes)bos zaten.

Kostuums

De Sprookjesshow was de eerste show waarvoor de Efteling zelf de kleding ontwierp en maakte. Dertig kostuums werden ontworpen door Carla de Kroon. De kostuums werden ontworpen nadat duidelijk was hoe het decor eruit zou komen te zien en hoe de rolverdeling van de show was. Vanuit die twee factoren werden de kostuums bedacht. Net als Knoet werd De Kroon over haar voorbereidende werkzaamheden voor de show geïnterviewd (Efteldingen, 1995): "Normaal maken we hier kostuums die de gasten in het park van zeer dichtbij kunnen zien. Dit zijn kostuums die van verderaf op een podium worden gebruikt. Bovendien moet er in kunnen worden gedanst en staat er enorm veel licht op. Dat stelt eisen aan de vormgeving en de keuze van stoffen."

Anders dan bij andere Efteling-kleding, werd voor de Sprookjesshow gekozen voor veel felle kleuren, glanzende stoffen en glitters. De Kroon: "Het is een show die sprankelend is. De stoffen die wij hebben gekozen, dragen daar in hoge mate aan bij. Het zijn ook niet de stoffen die men in eerste instantie bij een sprookje zou verwachten. In het park zijn de figuren gehuld in wat doffere Anton Pieck-kleuren. In de show glanzen en glitteren ze."^[1] Er werd in de show ook gebruik gemaakt van complete pakken, zoals bij de loopfiguur Pardoes in het park, waarbij het gezicht van de acteur niet te zien is: onder andere de draak in het openingsnummer, de Boze Wolf van Roodkapje en de heks van de Indische Waterlelies. Het masker van de Wolf en van de heks van de Indische Waterlelies is tegenwoordig te vinden op een plank in het Wonder Depot.

Cast en crew

De cast bevatte een aantal wat bekendere acteurs. Zo trof je er Jody Pijper (actrice en zangeres bekend van onder andere de Boes- en Snorkels tekenfilmtitelsongs), Fay Lovsky (zangeres van de hit Christmas Was A Friend Of Mine) en Hans Hoekman (stemacteur, onder andere de stem van tekenfilmfiguur Dommel).

Merchandise

Deze show was de eerste Efteling-show die op video en cd verscheen, zodat men het spektakel thuis nogmaals kon beleven.

CD

Het was een musical met veel originele liedjes en de cd werd dan ook een populair artikel. Mogelijk dat de Efteling op het idee kwam van het uitbrengen van de muziek door Samson & Gert. Het duo stond sinds 1994 in het park met een eigen show en verkocht eigen merchandise bij de kraampjes van de uitgang van theaters, waaronder ook cd's met liedjes uit de show die als warme broodjes over de toonbank gingen.

De muziek en arrangementen zijn geschreven door Tonny Eyk. De teksten door Marco Peters en Bob Bouber.

Op de cd zijn zes tracks te vinden. Het openings- en slotnummer van de show zijn apart te selecteren, maar de drie sprookjes zijn elk één track, waardoor de nummers uit die scènes dus niet los te beluisteren zijn.

Tracklist

Video

Een registratie van een live-show uit 1996 werd uitgebracht op VHS-tape, met videoregistratie door Westerlaken Geluid Video uit Elshout en de audio door ED Recordings uit Londen en Audio Pro, Paul Wijenberg en Mario More & Focus uit Amsterdam. De videoband was tijdens de seizoenen dat de show speelde te koop in de souvenirwinkels in het park.

Promotie

De Sprookjesshow was onderdeel van de marketing voor 1996. De show werd gepromoot in advertenties in dagbladen en had een eigen tv-commercial.