Bouwdienst aan het werk ('77)

De afdeling Bouwdienst en Schilders is de afdeling die binnen de Efteling verantwoordelijk is voor uitvoerende bouwtechnische werkzaamheden, voornamelijk timmerwerk, maar ook metselwerk/tegelwerk/stucwerk en ander bouwkundig onderhoud, en ook het schilderwerk. De afdeling is veelal bezig met onderhoud in het park, zoals van houtconstructies en meubilair, maar ook met betimmeringen, het plaatsen en vervangen van bebording of zelfs het houtwerk van Joris en de Draak.

Bouwdienst

Bouwdienst-werkplaats in het Gildehuis

De bouwdienst is sinds oktober 1997 gevestigd in het Gildehuys en bestaat uit een teamlead en een werkvoorbereider (tevens voor de schilders) en een vast team van zes vakmannen (waarvan één metselaar), dat regelmatig wordt aangevuld met extern ingehuurde krachten.

Zagen bij de bouwdienst

Men werkt in een grote machinale timmerwerkplaats, waarin onder andere te vinden zijn: een grote en een kleinere afkortzaag (voor verstek-zaagwerk), een pennenbank, een cirkelzaagmachine, een tafelzaag, een wandzaag (voor plaatwerk), vlak- en vandiktebank, een freesbank, een gatensteek, een tweetal schuurmachines (zowel schijf als band) een draaibank en een lintzaag. Er is een eigen hout, tegel- en steiger-opslag tegen de binnenzijde van de Laafmuur langs de Europalaan.[1]

Schilders

De schilderswerkplaats in het Gildehuis

De schilders zijn binnen de Efteling verantwoordelijk voor uitvoerende schildertechnische werkzaamheden, veelal onderhoud, zoals lakwerk en spuitwerk (waaronder het inschaduwen) voor attracties, gebouwen, decorelementen, bebording en meubilair. Het meer decoratieve schilderwerk, zoals figuren, wandschilderingen en bijzondere texturen als materiaal-imitaties wordt verricht door de decoratie-afdeling waar de afdeling nauw mee samenwerkt. Op de afdeling kan ook glas worden gesneden.

De schilders hebben een grote hal en een eigen spuitcabine, en delen een uitgebreid verfmagazijn met de naastgelegen decoratie-afdeling.

Geschiedenis

Bouwen van het Poppentheater (1954)

De bouwdienst bestaat als zodanig al vanaf de jaren vijftig. In de beginperiode werden de meeste nieuwigheden opgetrokken uit hout en baksteen: de ultieme materialen van de bouwdienst. De werkplaats was gevestigd in de loodsen achter de huidige Smulpaap, waar voorheen ook de vormgevers, decorateurs en schilders gevestigd waren. De afdeling werd geleid door Cor Kolsteren, een aannemer uit Kaatsheuvel die binnen werd gehaald door Reinier van der Heijden die hem als aannemer voor gemeentelijke projecten ook voor de Efteling inzette.[2] Vanuit die rol zorgde Kolsteren ook voor de bouwkundige tekeningen, onder supervisie van adviseur G. Op Den Kamp. Later werden bouwkundige tekeningen voornamelijk gemaakt door Jan Verhoeven en kreeg de afdeling een meer uitvoerende rol in het bouwproces.

Vanaf de jaren zeventig werd de afdeling geleid door o.a. Sjef Verschuren, vanaf 1989 door Cees Bouwens en later ook door Richard Swinkels. Anno 2022 wordt de afdeling geleid door Ivo van Pelt.[1]

De schilders waren tevens gehuisvest in de loodsen achter de huidige Smulpaap. De afdeling stond vele jaren onder leiding van Sjef van Puijenbroek en functioneerde al losstaand naast de decoratie-afdeling, al zat in het werk veel overlap. Zo verzorgden de schilders ook de productie van screenmallen: de verfsjablonen die werden gebruikt om geschilderde decoraties of repeterende ornamenten efficiënt en nauwkeurig aan te brengen.

Op de achtergrond de Fabloods van de schilders in 1968

Tijdens het jaarlijkse grote (winter-)onderhoud werd de afdeling uitgebreid met diverse krachten (in vaste dienst) uit het park en werd er gewerkt vanuit de Fabloods, een grote loods achter de Indische Waterlelies. Middels enkele grote dubbele deuren was er toegang tot de loods, zodat ook de grote hoeveelheden roeiboten en kano’s die het park destijd had hier naar binnen konden worden gebracht. De loods had haar eigen spuitcabine. In de jaren zestig en zeventig was het, samen met een loods achter de Vliegende Fakir, een van de weinige plekken waar grote objecten binnen gestald konden worden.[2] De loods dankte haar naam aan het naastgelegen sprookje van Fabiola, dat vermoedelijk tegelijk werd gebouwd.

Nadat de schilders in oktober 1997 hun eigen werkplaats inclusief spuitcabine kregen in het Gildehuis werd de loods nog ingezet door de Milieudienst, tot deze in 2004 moest wijken voor de komst van Het Meisje met de Zwavelstokjes.

  1. 1,0 1,1 Kleine Boodschap (podcast) nr 250: Het Gildehuis
  2. 2,0 2,1 Persoonlijk gesprek Jan Verhoeven (2021)