Anton Pieck, een verrassend veelzijdige kunstenaar is een tijdelijke tentoonstelling in het Efteling Museum sinds 19 april 2023 tot in 2025.
De tentoonstelling toont werk van Pieck dat juist niet voor de Efteling gemaakt is, om zo de Efteling-bezoeker een beeld te geven van de breedte van het œvre van deze kunstenaar. Hiertoe zijn door de curator van het Anton Pieck Museum in Hattem zesentwintig werken geselecteerd, reproducties waarvan zijn opgehangen in het Efteling Museum. Naast deze werken is er ook wat aandacht voor Piecks Efteling-werk specifiek voor twee sprookjes uit het Sprookjesbos, voor boekillustraties en worden op de achterwand beelden getoond.
Inhoud
Totstandkoming
De tentoonstelling is de opvolger van De 30 Sprookjes uit het Efteling Sprookjesbos die sinds 2019 in de ruimte te zien was. De vernieuwing van het Anton Pieckplein, met onder andere een herinrichting en heropening van het Poppentheater, was aanleiding om ook een nieuwe tentoonstelling in het museum te realiseren rondom de kunstenaar. Hierbij wilde men nu juist eens de kant van Pieck tonen die niet direct met de Efteling te maken heeft.
Voor de tentoonstelling werd samengewerkt met het Anton Pieck Museum in Hattem, waar de Efteling in recente jaren de banden mee heeft aangehaald en bijvoorbeeld samen exposities over Efteling-sprookjes in dat museum heeft gerealiseerd. Conservator Judith Bartel stelde uit de collectie van het museum de werken samen die in de Efteling getoond zouden gaan worden, waarvan vervolgens reproducties gemaakt zijn. Vanuit de Efteling was Robert-Jaap Jansen betrokken. 'Verbindend element', aldus de samenstellers, is de Put van Assisi, een houtsnede uit 1930, die ook fysiek bij het Anton Pieckmuseum gerealiseerd is en waarvan ten tijde van de opening van de tentoonstelling onderzocht werd of die verplaatst kon worden naar de Efteling (quod non).
De tentoonstelling werd officieel geopend op 19 april 2023 om 10.00 uur, tegelijkertijd met de introductie van de andere vernieuwingen aan het Anton Pieckplein. Dit gebeurde door de kleindochter van Anton Pieck, Brigitte Pieck, samen met Efteling-directeur Fons Jurgens, die de sleutel kregen aangereikt door een levende versie van het ballonnenvrouwtje. Efteling-ontwerper Sander de Bruijn kondigde bij deze gelegenheid het uitschrijven van een nieuwe Sprookjestekenwedstrijd aan.
Onderdelen
De tentoonstelling is ingedeeld in zes thema's, waarbij de naam van het onderwerp op informele wijze verkort wordt tot zijn monogram AP.
De gehele tentoonstelling is in vier talen uitgevoerd, behalve de videobeelden, die in het Nederlands gesproken zijn en in het Engels ondertiteld worden.
AP de tekenaar
De rechterwand is gevuld met reproducties van Pieckwerk uit de collectie van het Anton Pieck Museum, en verdeeld in drie secties. De eerste sectie is "AP de tekenaar", en toont de werken:
- Vaasje, 1910
- Pognana, Lago di Como, Italië, 1968
- Katachtig geschubd figuur, 1939. Uit: De Tuin der Goden, deel I, 1940
- Zell am See, Oostenrijk, ongedateerd
- Kwartierschets vrouw, na 1967
- De Reis naar de Maan, 1946, uit De Tuin der Goden, deel II, 1949
- Vliegende Reus met mannetje op de nek, rond 1940. Uit: Alle Verhalen van 1001 Nacht, band 8, boek 15 - 1954
AP de graficus
De tweede sectie is getiteld "AP de graficus" en toont de werken:
- Putje van Assisi, Italië, 1930
- Poortje van de Cunerakerk te Rhenen, 1918
- Brug en poort van het Slot te Heemstede, 1918
- Boek en pot met Judaspenning, 1912
- Korte Prinsengracht te Amsterdam, 1917
- Twee visjes, 1920
- Zeedonderpadden, 1924
- Maanvis, 1926
- Passiebloem, 1927
- Oude wilg, 1917
AP de schilder
De derde sectie is getiteld "AP de schilder". Twee werken zijn niet in een lijst gevat maar op canvas afgedrukt en achter plexiglas opgehangen. Dit gedeelte toont de werken:
- Twee oude vrouwen te Brugge, 1925
- Begijnhof te Lier, België, 1986
- Boze fee uit het verhaal van Doornroosje, 1984. Uit: Heruitgave van de Sprookjes van Grimm, 1940 [1942, red.]
- Voorstudie voor Rotterdam bij Avond, 1980
- Madonna met kind, België, ongedateerd
- Man in apotheek, 1964
- Voorstudie geboortekaartje, ongedateerd
- Kersttafereel, 1953. Uit: De Wereldkroniek, 1953
- Koopvrouw met ganzen, 1962-1963. Uit: Kalender 1964, oktober
Hoekvitrine
De vaste hoekvitrine naast de ingang, die in elke tentoonstelling opgenomen wordt, bevat deze maal boeken die door Anton Pieck geïllustreerd zijn. Er staan veel verschillende titels in, opengeslagen worden getoond:
- Schetsboek van Anton Pieck, kwartierschetsen
- De Houtsnijder Anton Pieck, put van Assisi
- De sprookjes van Grimm, boze fee
- Anton Pieck - catalogus en beschrijving van zijn prenten en schilderijen, maanvis
AP in de Efteling
Aan de linkerkant van de tentoonstelling is een buste van Anton Pieck geplaatst op een zuil in een vergroot palet, waarin tekenspullen te zien zijn. Op de wand hierachter wordt wel nog aandacht besteed aan zijn werk voor de Efteling, te weten specifiek voor de sprookjes Hans en Grietje en De Vliegende Fakir. Dit is een uit één stuk geprinte wand, er zijn dus geen losse werken opgehangen. Er zijn (bouw)foto's en ontwerpschetsen van Pieck te zien uit het Efteling Archief. Op de foto's eromheen is vaak Pieck ook weer te zien - niet per se bij de genoemde sprookjes - het werk inspecterend of instruerend of bij officiële gelegenheden in de Efteling.
Achterwand
De achterwand van de ruimte wordt grotendeels gebruikt voor een projectie van een samenstelling van foto's (gepresenteerd als dia's) en archiefbeelden uit documentaires over Anton Pieck. De suggestie wordt gewekt dat deze uit een ouderwetse projector komt (feitelijk wordt hij door een moderne beamer aan het plafond uitgestraald). In de ruimte staan drie rijen houten banken om hier rustig naar te kunnen kijken. Links en rechts van de projectie zijn nog muurteksten aangebracht. De linker tekst benadrukt de aanleiding voor de tentoonstelling en de wens van de Efteling om het putje van Assisi over te kunnen nemen. De rechter behandelt de verschillende werkvormen die in de tentoonstelling te zien zijn.
Hans & Grietje
Vliegende Fakir
Tekenspullen in het palet
