De Midden-Brabantweg (N261/A261) is de provinciale weg die Waalwijk met Tilburg verbindt, en daarmee de hoofdaanvoerroute naar de Efteling. Bezoekers komen vanuit het noorden via de A59 op deze weg, en vanuit het zuiden via de wegen rondom Tilburg. In de volksmond wordt de weg ook wel "Eftelingweg" genoemd.
Historie
Deze noord-zuidverbinding is al eeuwenoud, zoals blijkt uit historische kaarten. De route is nog grotendeels hetzelfde gebleven. Toen men in 1958 grote uitbreidingen op het Nederlandse snelwegennet voorzag, werd deze weg als rijksweg 62 ingepland, en zou zelfs tot aan Gorinchem moeten lopen. Uiteindelijk is pas in 1967 het eerste deel daarvan geopend: het stukje vanaf Loon op Zand naar Tilburg, aangeduid als A261. De Efteling maakte in 1969 nog bezwaar tegen het geplande vervolgtracé, omdat dit een stuk terrein zou doorsnijden waarop men een motel gepland had.
In 1982 werd eindelijk besloten het plan toch niet verder door te zetten en werd de gerealiseerde weg overgedragen aan de provincie. Ook waren er inmiddels bezwaren over de impact op de Loonse en Drunense Duinen zodat besloten werd de weg als (minder brede) autoweg uit te voeren en enkele honderden meters westelijker aan te leggen dan de aanvankelijke plannen. De weg eindigt bij Waalwijk op de A59 en loopt dus niet verder naar Gorinchem.
Aanleg N261
De autoweg werd onder de naam N261 aangelegd vanaf 1987 door aannemers Van Oord en Heijmans voor ƒ 65 miljoen en was begin 1990 klaar. Bij de aanbesteding ontstond een relletje omdat de provincie de klus aan deze partijen had gegund op voorwaarde dat ze óók een gunstige lening zouden verstrekken voor de bouw van het Cosmo Science Center naast de Efteling.
Eén stuk is echt verlegd ten opzichte van de historische route. Vanaf ongeveer Piet Klerkx tot het kruispunt bij Loon op Zand is een stuk doorgestoken, waardoor de voormalige route over de Horst, rakelings langs de Efteling, goeddeels in onbruik raakte. Een aantal kruisingen is daarbij gerealiseerd als onderdoorgangen of viaducten, zoals de Eftelingsestraat. Er kwamen vijf kruispunten met stoplichten.
Een strook natuurgebied werd hierdoor afgesneden van de Loonse en Drunense Duinen: het Efteling Hotel ligt op het stukje grond dat vanaf dan tot 2019 tussen de oude en nieuwe routes werd ingesloten - pas in dat laatste jaar werd de Horst verlegd zodat het Efteling Hotel bij het Eftelingterrein getrokken kon worden. De rest zal later door de Efteling ontwikkeld worden als Strookrijk.
Ombouw tot stroomweg
Het vele verkeer, naar de Efteling maar ook richting andere trekkers zoals de meubelboulevard, nieuwe woonwijken en industrieterreinen, zijn aanleiding voor de provincie om de weg alsnog om te bouwen tot een regionale stroomweg, dus met ongelijkvloerse kruisingen. In februari 2013 start het project met het verwijderen van de eerste bomen en medio 2015 was het afgerond. Vanaf dat moment mag er overal 100 gereden worden en dankzij de aanleg van ongelijkvloerse kruisingen en een complexe aansluiting op de A59 zijn er nergens meer stoplichten. Ook bij de afslag naar de Efteling is een viaduct gebouwd over de verdiepte rijweg, waardoor het aantal stoplichten werd beperkt.
In september 2015 liet de Efteling, samen met de gemeente en provincie, onderzoek doen naar een mogelijk eigen afrit van de N261. Deze zou exclusief voor bezoekers aan het park moeten zijn en dus niet gedeeld worden met overig verkeer.
Fietsroute
In juli 2021 werd de grotendeels parallel aan de N261 lopende Snelfietsroute F261 geopend. Bij de kruising met de Europalaan naar de Efteling, duikt deze sinds 2019 de fiets- en voetgangerstunnel in.