Het Menuet in G majeur, beter bekend als de muziek van de muzikale paddenstoelen in de Efteling komt uit het Notenbüchlein voor Anna M. Bach. Het stuk is echter niet van de hand van Bach, zoals vaak wordt gedacht, maar van de componist Christian Petzold, die bevriend was met de familie.

Notenbüchlein

Het notenboek uit 1725 voor Anna M. Bach, de tweede vrouw van Johann Sebastian Bach, was een samenstelling van werken van verschillende componisten uit eind 17e eeuw, begin 18e eeuw. De meeste stukken zijn gecomponeerd door Anna zelf, maar het bevat ook stukken van haar man en diverse vrienden van de familie Bach. Slechts bij enkele stukken is expliciet een auteur vermeld. Het Menuet in G majeur en het bijbehorende stuk, hoe kon het ook anders, Menuet in G mineur zijn anoniem. Lange tijd is aangenomen dat het een werk van J.S. Bach zelf was (BWV anh 114). Pas in de jaren 70 werd het stuk geïdentificeerd als een stuk van Petzold.

Dit nieuws heeft de Efteling nog niet bereikt: het muziekstuk staat op verschillende cd's aangegeven als 'Polonaise in g' van Bach. Wellicht was men verward met een ander stuk, ook getiteld "Menuet in G majeur" (BWV anh 841), opgenomen in een eerdere editie van het Notenbüchlein.

Igor Kipnis

De uitvoering die in het Sprookjesbos te horen is op klavecimbel, is er één van Igor Kipnis. Op de albums Muziek van de Efteling, Wonderlijke Muziek van de Efteling en zelfs de recente cd’s Wonderlijke Efteling Muziek en Betoverende Efteling Melodieën staat een andere versie dan die in het Sprookjesbos gebruikt wordt. De enige cd die de werkelijke Efteling-versie bevat is Efteling CD 2.

Alternatieve versies

Het stuk werd voor Aquanura opnieuw gearrangeerd door Marco Kuypers en uitgevoerd door het Brabants Orkest. Door de inzet van veel diversere instrumenten, met strijkers, koperblazers, fluit en zelfs een koor, krijgt het eenvoudige clavecimbelstuk uit het Sprookjesbos een fikse 'upgrade'.

De Efteling-cd-versie is de leader van de tv-serie Sprookjes en een door Merkelbach 'gepimpte' versie van het stuk wordt gebruikt als de leader van De Schatkamer. In de show Efteling on Ice in 2001 werd het menuet ook gebruikt. De Efteling positioneert het menuet meer en meer als dé herkenningsmelodie van het park.

Varianten van het menuet gebruikt als herkenningsmelodie
2004: Leader 'Sprookjes'
2007: Commercial De Vliegende Hollander
2010: Efteling TV: De Schatkamer
2012: Commercial 60 jaar herinneringen


Per december 2018 wordt de melodie geneuried door het wasvrouwtje in het Kabouterdorp.

In het Magic Kingdom van Walt Disney World, Orlando, is ook een bewerking van het stuk te horen: bij het Liberty Tree Tavern in het parkdeel Liberty Square.

Links